Làm thế nào để kết nối, hòa hợp anh chị em trong gia đình?

Càng lớn, chúng ta lại càng có nhiều mối quan tâm trong cuộc sống, khiến cho sự kết nối giữa anh, chị em trong gia đình có thể trở nên “lỏng lẻo” hơn, thậm chí là có mâu thuẫn. Vậy làm thế nào để kết nối, hòa hợp anh chị em trong gia đình?

Độc giả Minh Châu (27 tuổi, Hồ Chí Minh) gửi câu hỏi đến chương trình:

Em và em gái là người Cần Thơ, lên Thành phố Hồ Chí Minh sinh sống và làm việc. Em gái em đang học đại học ngành y dược rất giỏi. Em làm về nghệ thuật nên thường xuyên vắng nhà, làm việc ngày đêm. Hai chị em cũng không có nhiều thời gian ở bên cạnh nhau. Dù ở chung nhà nhưng cho tới thời điểm giãn cách xã hội thì hai chị em mới ở nhà cùng nhau, đến nay đã được hai tháng. Ngoài việc lo lắng không thể về với bố mẹ trong thời điểm dịch căng thẳng thì việc học bị gián đoạn cũng khiến em ấy áp lực. Hai chị em tính cách trái ngược nhau. Em thì thoải mái, tích cực bao nhiêu thì em gái em lại nghiêm chỉnh, hà khắc với bản thân và mọi thứ xung quanh bấy nhiêu. Thời gian ở nhà càng lâu thì tinh thần em ấy càng bất ổn. Em rất muốn giúp nhưng sự khác biệt giữa cả hai khiến em khó có thể tiếp cận được. Chuyên gia có thể cho em gợi ý nên làm gì được không?

Chuyên gia tâm lý, Master Coach Bùi Thị Hải Yến chia sẻ:

Vấn đề của bạn cũng là một tình trạng chung khi chúng ta ở nhà với người thân trong thời gian giãn cách vì Covid này. Trước nay, chúng ta không mấy khi ở nhà với người thân, chúng ta thường đi làm nên thời gian tương tác với những thành viên trong gia đình khá ít.

Covid cho chúng ta có cơ hội trải nghiệm một cuộc sống khác, một cuộc sống mà chúng ta có sự giao lưu, giao tiếp với người thân của mình nhiều hơn. Cuộc sống của chúng ta trước đây khác bây giờ nhiều nhất là thời gian dành cho gia đình.

Bạn thấy có nhiều sự khác biệt giữa chính bản thân mình và người thân. Có lẽ vì vậy mà chúng ta thường có thói quen hành xử với nhau theo cách cả hai cố gắng. Có những lúc tôi cố gắng nhịn bạn, có những lúc bạn cố gắng nhịn tôi và chúng ta không chủ động trong việc kết nối với nhau. Bởi thế, khi chúng ta ở nhà với nhau nhiều hơn, chúng ta bắt đầu nhìn thấy những sự khác biệt đó thì chúng ta mới hiểu.

Hóa ra là cái sự là cố gắng tôn trọng nhau và cố gắng chấp nhận nhau, nó chưa đủ mà nó cần phải có cái sự kết nối với nhau.

Đặc biệt, trong thời gian giãn cách vì covid, có nhiều người cảm thấy mình thật sự không ổn về mặt tâm lý khi chúng ta đang ở trong nhà quá nhiều. Những sự bất ổn đó thực ra không chỉ do Covid hay áp lực kinh tế mang lại mà nó còn có thể do việc chúng ta không có kết nối được với những người sống cùng trong căn nhà của mình. Vậy làm thế nào để có thể tiếp cận được với em gái bạn?

“Bạn – bàn – ban – bán”

Để kết nối được với bất kỳ ai, chúng ta cần phải có 4 chữ B là “Bạn – bàn – ban – bán”.

Trước tiên, để kết nối với một ai đó, chúng ta cần phải làm bạn được với họ. Bước thứ hai sau khi làm bạn là bàn bạc với họ, cùng họ đưa ra một giải pháp tối ưu cho vấn đề chung hoặc vấn đề của họ.

Sau bước bàn bạc, chúng ta muốn giúp đỡ hay muốn thực hiện điều gì với họ gọi là ban. Cuối cùng, chúng ta có chủ đích hay mưu cầu, mong cầu nào đó, chúng ta thực hiện bán là để đạt được điều chúng ta mong muốn. Công thức này có thể áp dụng để bố mẹ kết nối với con cái, anh chị em trong gia đình kết nối với nhau, hay con cái kết nối với bố mẹ, thậm chí với rất nhiều người ở bên ngoài kia chúng ta có thể ứng dụng công thức này.

Bước đầu tiên, luôn luôn cần phải làm bạn với người ta. Bạn hãy tìm cách làm bạn với em gái của mình trước. Bạn đã nhìn thấy cái sự khác biệt của hai chị em ruột. Điều này có nghĩa là bạn đang hiểu mình, hiểu cả em gái mình nữa. Đó là một điều rất tuyệt vời bởi vì nhiều người trong tình huống của bạn có thể còn chưa phân tích được rõ vấn đề như thế và tâm thế còn muốn đổ lỗi cho em gái thế này thế kia hoặc cảm thấy rằng người cần phải thay đổi, phải chủ động không phải là mình.

Bước tiếp theo trong quá trình làm bạn là cho mọi người hiểu được sự khác biệt giữa các cá nhân, nhu cầu của em gái khác, nhu cầu của bạn cũng khác. Tuy nhiên, khi chúng ta có thời gian giao lưu với nhau nhiều hơn, ở bên cạnh nhau nhiều hơn, cùng giải quyết những việc nhà nhiều hơn, chúng ta cũng có thể nhận thấy rằng, sự khác biệt đó khiến cho chúng ta không có tiếng nói chung, không có giải pháp chung.

Ngay cả khi, chúng ta có chung cách làm nhưng không có chung cách tương tác, chúng ta cũng có thể bị ngắt kết nối với nhau, bạn sẽ thấy khó nói chuyện hoặc là cảm thấy khó tiếp cận với em gái mình.

Vậy bạn hãy học cách làm bạn với em. Chúng ta lắng nghe chính mình xem thực sự nhu cầu của mình là gì, kiểu hành vi mà mình muốn tương tác, chia sẻ là gì. Ngược lại, chúng ta cũng cần tìm hiểu nhu cầu của người khác như vậy. Bạn có thể tham khảo cuốn sách có tựa đề “Tôi đi tìm tôi” hoặc cuốn sách “5 Ngôn ngữ yêu thương”.

Mỗi người sẽ có những mong muốn hoặc sở thích được yêu thương, bày tỏ tình yêu thương khác nhau.

Bạn muốn hiểu em gái của mình, hãy nhìn xem bạn ấy là một bản thể như thế nào? Em bạn có mong cầu yêu thương như thế nào, mong cầu giao tiếp như thế nào? Và nếu có chuyên môn một chút nữa, giống như các chuyên gia ở Trung tâm tâm lý trị liệu NHC Việt Nam, chúng tôi sẽ tìm hiểu từ nguyên nhân gốc rễ. Điều gì đã khiến cho bạn ấy có một bản thiết kế là một con người cầu toàn, kỹ tính hay cẩn thận như vậy? Vì điều gì, nguyên nhân là gì? Và trong tương lai, với những ước mơ, mong muốn, với môi trường, cuộc sống xung quanh (bao gồm cả môi trường làm việc, học tập, gia đình, bạn bè…) mà em gái bạn đang sống, nó có tương hỗ hay không, sự phù hợp có cao hay không? Với những kiến thức chuyên môn, kỹ năng, chúng tôi có thể giúp cho bạn ấy nhìn nhận ra vấn đề của mình và tự bạn sẽ có giải pháp thay đổi điều gì đó để phù hợp với môi trường, xã hội.

Nhưng trong trường hợp của bạn, Hải Yến không có đủ các dữ kiện dần thiết. Với những thông tin bạn đưa, Hải Yến chỉ có thể nói rằng, có thể kiểu người cầu toàn như em gái bạn lại phù hợp với cuộc sống của bạn hơn thì sao?

Rồi cũng có thể cải cách sống thoải mái một chút, thoáng tính hơn chút nữa, nó nói như bạn nói rằng là nó hướng ngoại một chút như bạn, nó phù hợp với môi trường mà bạn đang tương tác với em mình.

Nếu như mà em gái bạn thấy được những điều đó ở bạn thì nó phù hợp hơn. Vậy thì nếu như bạn thực sự muốn đồng hành, hỗ trợ và đâu đó kết nối được với em gái, bạn hãy thử đặt mình vào những trường hợp đó, đặt ra cho mình những câu hỏi như vậy.

Bản thể mỗi người từ đâu tới và liệu có phù hợp với nhau? Nếu nó mang lại sự tích cực, điều tốt hơn trong môi trường mà chúng ta tham gia thì chúng ta hoàn toàn có thể đồng hành cùng nhau một cách tốt đẹp.

Và nếu như không thể tự mình tìm được phương pháp kết nối, hãy liên hệ với các chuyên gia tâm lý, trong thời điểm Covid khó khăn về đi lại như thế này, Trung tâm Tâm lý trị liệu NHC Việt Nam có thực hiện chương trình tham vấn trực tuyến và chúng tôi thực hiện cả những chương trình hỗ trợ đồng hành trị liệu ngắn hạn hoặc là tư vấn giải quyết một vấn đề gì đó Sáu giờ một tuần online, bạn hoàn toàn có thể thử trải nghiệm những chương trình này, hoặc là nếu như mình có nhiều thời gian và mình là người thích đọc sách thì có thể mua hai cuốn sách mà Hải Yến vừa giới thiệu để đọc, với một chủ đích là để cho mình có thể hiểu em gái mình, mình có thể kết nối với em gái mình trong những ngày dịch như thế này. Ở nhà với nhau, tương tác với nhau và có những điều có thể giúp cho nhau trở nên tốt hơn, giúp cho mối quan hệ của bạn trở nên tuyệt vời hơn. Xin cảm ơn câu hỏi của bạn.