Làm thế nào để sửa thói quen sử dụng ngôn từ không tích cực?

Thói quen sử dụng những ngôn từ không tích cực, mỉa mai hoặc cay độc có thể khiến người bạn đời của chúng ta tổn thương và/hoặc họ cũng sẽ sử dụng những ngôi từ đó để giao tiếp với chúng ta. Một gia đình luôn phát ra những âm thanh tiêu cực như vậy sẽ không thể hạnh phúc trọn vẹn. Thậm chí, nó còn đẩy mối quan hệ đang tốt đẹp dần trở nên xấu đi. Làm thế nào để chúng ta sửa chữa thói quen không tốt này? Hãy nghe chuyên gia tâm lý trị liệu chia sẻ nhé.

Độc giả Giang Phạm (27 tuổi, Hà Giang) gửi câu hỏi đến chương trình:

Chào chuyên gia, nói ra thì thật ngại, em có cái nết xấu là nói mỉa mai, ngay từ lúc yêu đương đến lúc cưới cũng vậy. Ông chồng em cũng hiền nhưng nhịn mãi cũng không chịu được, mà có khi do cưới về ở chung lại lây tính nhau. Giờ nói chuyện y chang em. Em mới hiểu được cảm giác người ta móc mỉa hai vợ chồng cãi nhau suốt ngày mà nói toàn chuyện khó nghe. Mà kiểu em như vậy lâu rồi mà chả biết phải sửa thế nào, sửa mình xong phải nói thế nào để chồng hiểu mà sửa cùng nữa, chuyên gia giúp em với.

Chuyên gia tâm lý, Master Coach Bùi Thị Hải Yến chia sẻ:

Cám ơn câu hỏi của bạn! Qua chính câu chuyện của bạn, bạn cũng có thể thấy rõ rằng, một mối quan hệ tốt đẹp có thể bị bớt tốt đẹp từ một người và ngược lại, một mối quan hệ chưa tốt đẹp, nếu muốn nó trở nên tốt đẹp hơn cũng có thể bắt đầu chỉ từ một người.

Hải Yến thường hay chia sẻ rằng: “Đâu đó người ta nghĩ rằng để làm tốt hay làm hài hòa một mối quan hệ thì cần có 2 người, nhưng đối với ngôn ngữ lập trình tư duy, với phương pháp khoa học tâm trí mới, các chuyên gia tâm lý trị liệu hiểu rằng, để làm tốt, để làm hài hòa một mối quan hệ thì chỉ cần bắt đầu từ một người thôi”.

Một mối quan hệ có thể trở nên tốt hơn, hài hòa hơn chỉ bằng sự thay đổi của một người. Nó giống như cái cách mà bạn đang làm ảnh hưởng tới chồng bạn. Khi sống cùng nhau, chồng bạn bị lây tính hay nói mỉa mai từ bạn. Và nếu như, bản thân mình thay đổi trở nên tốt đẹp hơn, mình hoàn toàn có thể làm lây lan những điều tốt đẹp, mình cũng có thể truyền cảm hứng cho người bên cạnh mình thực hiện những điều tốt đẹp hơn để xây dựng mối quan hệ hòa hợp và bền vững hơn.

Đầu tiên, chúng ta cần phải hiểu được cách chúng ta giao tiếp với chính mình và những người xung quanh như thế nào? Chúng ta cũng có 4 con đường giao tiếp đó là: Lời nói – ngôn ngữ, hành vi – hành động, cảm xúc, suy nghĩ.

Tại sao lại có cả cảm xúc và suy nghĩ. Bạn có để ý rằng, trong cuộc sống, có những khi chúng ta nhận được những lời khen hoa mỹ nhưng chúng ta lại cảm thấy những lời nói đó có gì không ổn. Bởi vì, có thể người nói không hề khen thật, họ chỉ khen bằng lời nói thôi nhưng trong họ đang chất chứa cái ghét, cái sân si với người nghe. Điều này đã làm cho người nghe cảm thấy không thích, thậm chí là khó chịu. Vì người nghe cảm nhận được điều chưa đúng trong lời khen đó. Vậy nên, suy nghĩ, cảm xúc của bạn cũng có thể truyền đi cái thông điệp nào đó, phát ra tần số nào đó để người bên cạnh mình hoàn toàn có thể bắt được và cảm nhận được điều đó. Và suy nghĩ sẽ ảnh hưởng tới lời nói, cảm xúc và hành vi của bạn.

Quay trở lại câu chuyện của bạn, bạn đã nhận ra rằng, chồng bạn đang lây tính nói mỉa mai của bạn và cuối cùng thành ra hai con người mỉa mai ngồi nói chuyện với nhau. Điều này khiến cho cả hai con người cùng khó chịu. Trước đây, mình mỉa mai chỉ để trêu tức người ta thôi và bây giờ mình lại bị người ta mỉa mai lại. Nó giống như gieo nhân nào, gặt quả nấy vậy. Bạn đã trải nghiệm và nhận thấy rõ kết quả rằng, mối quan hệ vợ chồng của bạn đang không ổn. Những lời nói mỉa mai đang làm cho cuộc sống của chúng ta tệ đi. Vậy chúng ta cần phải thay đổi, cuộc đời thay đổi khi chúng ta thay đổi, bạn thay đổi.

Khi bạn đã nhận thấy điều đó rồi thì các chuyên gia tâm lý trị liệu của Trung tâm NHC Việt Nam sẽ nói với bạn rằng: “Điều đầu tiên, bây giờ bạn cần làm là tự ra một cái quyết định, quyết định rằng, mình là người thay đổi và thay đổi như thế nào?”. Bởi quyền năng lớn nhất của con người chúng ta là quyền lựa chọn và quyền ra quyết định. Hãy sử dụng cái quyền đó của mình để mình có một cuộc sống tốt đẹp hơn, có những mối quan hệ tốt đẹp hơn. Vậy trong trường hợp này, mình cần quyết định cái gì? Đó là quyết định mình cần thay đổi về ngôn từ của mình, cách mình giao tiếp với chồng mình và cả với người xung quanh nữa.

Nếu ngôn từ trước đấy của mình là những từ mang tính chất mỉa mai thì mình cần phải chuyển thành những từ đẹp đẽ, những ái ngữ của những lời khen, của sự ghi nhận, của lòng biết ơn. Mình thấy sai ở ngôn từ, mình phải thay đổi đầu tiên ở ngôn từ. Và sâu sắc hơn, mình thay đổi ngôn từ trong cả suy nghĩ của mình. Từ sâu bên trong suy nghĩ, học cách khen ngợi người khác, ghi nhận người khác và thể hiện lòng biết ơn thay vì những ngôn từ, những ý nghĩ mình đang sử dụng để giao tiếp với chồng mình.

Khi bạn đến với Trung tâm NHC Việt Nam, các chuyên gia sẽ thiết kế cho bạn các bài tập để bạn rèn luyện mình. Và bạn có thể làm ngay bài tập đơn giản này: Bạn dùng một tờ giấy chia làm hai bên trái phải. Viết những ngôn từ mỉa mai, ngôn từ chưa được tích cực bạn thường dùng với chồng sang một bên trái. Và nửa trang giấy còn lại, bạn chuyển hóa những ngôn từ đã viết bên tay trái thành những ái ngữ tích cực, lời khen, sự ghi nhận, sự biết ơn.

Ví dụ: “Anh chậm như rùa” chuyển thành “Chậm mà chắc cũng có cái tốt”. Đó là cách để bạn chuyển những ngôn từ chưa tốt thành một lời khen ngợi. Hoặc ví dụ như chồng bạn là người gầy. Trước kia, bạn hay nói “người gầy nhẳng, trông chả có sức sống”, và so với những anh chàng 6 múi thì thế này, thế kia. Bây giờ mình chuyển hóa nó đi, gầy thì vẫn gầy rồi nhưng gầy cũng có lợi ích riêng như không bị béo phì, giảm nguy cơ bị bệnh tim, giảm nguy cơ đột quỵ… Bên cạnh đó, nếu chịu khó ăn và tập thể thao thì cũng có thể tăng cân, tăng cơ.

Thế nào được gọi là từ ngữ tích cực hay ái ngữ?

Đó là những từ ngữ mang lại cho bạn cảm xúc, cảm giác vui vẻ, thoải mái, tích cực và đó là những cái từ phản ánh thực sự cái điều mà bạn muốn.

Bạn muốn người đàn ông của mình trở thành người như thế nào, hãy nói một cách chính xác bằng các ngôn từ chính xác, đơn giản, đúng với nghĩa đen về cái điều mà mình mong muốn.

Sau khi mình luyện tập nhiều trên giấy, mình sẽ đọc phần chuyển hóa bên phải nhiều lần. Sau đó, mình bắt đầu thay đổi khi giao tiếp thực tế, mình thay đổi theo cách mình đang rèn luyện. Cùng với đó, mình tự quan sát, để ý từng lời mình nói, từng ý mình nghĩ. Nếu như lời nói của mình chưa đúng, hãy chỉnh luôn, thậm chí xin lỗi luôn. Nếu suy nghĩ mình chưa được đúng thì mình cũng chỉnh luôn cái ý nghĩ của mình ở trong đầu.

Hãy rèn luyện bản thân mình cho đến khi mình thực sự sử dụng tốt ái ngữ trong giao tiếp, đặc biệt là với chồng mình. Mình trở thành người khác với ngôn từ ái ngữ, những ngôn từ tích cực, luôn biết khen ngợi, thừa nhận, biết sử dụng và bày tỏ lòng biết ơn của mình với người khác một cách trực tiếp. Khi đó, mình có thể truyền cảm hứng để chồng bạn thay đổi. Và khi anh ấy bắt đầu thay đổi cũng là lúc mà bạn chia sẻ với anh ấy công thức Hải Yến chia sẻ với bạn hôm nay, để hai vợ chồng cùng tập với nhau. Nó chỉ đơn giản như vậy thôi.

Và để thay đổi một thói quen xấu nó là cả một hành trình, không có cái gì tự dưng mà có. Tất cả đều phải rèn luyện, tất cả là một hành trình, kể cả những thói quen chưa tốt khác của bạn. Bởi vì, thói quen nói mỉa mai đã hình thành từ rất lâu rồi, từ những cái ngày mà bạn ít dùng, thi thoảng mới dùng cho đến khi bạn dùng nhiều, thường xuyên và thành thói quen. Bởi vậy, chúng ta muốn thiết lập một thói quen mới để thay đổi một thói quen cũ thì chúng ta cần phải kỷ luật bản thân, chúng ta cần phải kiên trì với việc rèn luyện của mình. Nếu có chuyên gia, có huấn luyện viên bên cạnh, việc rèn luyện sẽ trở nên dễ dàng hơn. Song sự kỷ luật bản thân, sự tự ý thức bản thân là một yếu tố mang tính tiên quyết và rất là quan trọng.

Cám ơn câu hỏi của bạn! Chúng hai vợ chồng bạn có cách kết nối hài hòa, thuận hợp hơn nữa để cho gia đình của các bạn càng ngày càng hạnh phúc.

Có thể bạn quan tâm:

• Chứng bất lực ngôn ngữ (Aphasia): cản trở gì khi giao tiếp
• Trẻ chậm phát triển ngôn ngữ: Nguyên nhân và Cách can thiệp