Ứng dụng 9 loại trí thông minh giúp con nâng cao khả năng tập trung học tập

Khi các con học online ở nhà, cha mẹ có điều kiện để quan sát con học. Có thể nhiều cha mẹ thấy con ngồi học không được nghiêm túc như trên lớp và con cũng chưa tập trung học. Làm thế nào để giúp con học hiệu quả hơn? Làm thế nào để cha mẹ và học sinh chuẩn bị tâm thế tốt chuẩn bị bước vào năm học mới trong thời gian dịch bệnh diễn ra? Hãy cùng theo dõi chia sẻ của chuyên gia tâm lý, Master Coach Bùi Thị Hải Yến nhé.

Độc giả Thanh Huyền (31 tuổi, Vũng Tàu) gửi câu hỏi tới chương trình:

Chào chuyên gia, cho em hỏi làm thế nào để bé cấp 1 có thể ngồi học online nghiêm túc. Các bạn ấy cứ ngồi nghiêng ngả, đôi khi còn bò ra bàn nữa, không thể tập trung được?

Chuyên gia tâm lý, Master Coach Bùi Thị Hải Yến, Giám đốc Trung tâm Tâm lý trị liệu NHC Việt Nam chia sẻ:

Cám ơn câu hỏi của bạn. Một câu hỏi rất là hay và nó cũng phần nào giống với hoàn cảnh gia đình Hải Yến. Hiện tại, Hải Yến có 2 bạn đang học cấp 1, bạn lớn năm nay lên lớp 5, bạn nhỏ đang chuẩn bị bước vào lớp 3 và cũng học online trong thời gian diễn ra dịch bệnh như bao bạn khác.

Bạn lớn nhà Hải Yến ngồi học khá nghiêm túc và tập trung với các môn học mà bạn ấy thích, nhưng không phải tất cả các môn học đều như vậy. Tuy nhiên, bạn nhỏ gần 90% thời gian học online không thể ngồi nghiêm túc để học online và tư thế học của bạn ấy gần giống như bạn Thanh Huyền, ngồi nghiêng ngả, bò ra bàn, nói chung là không nghiêm túc. Thậm chí, có những buổi học online, bạn nhỏ của Hải Yến học trong tư thế là kê ghế như phi thuyền và đeo kính râm, giống như phi hành gia. Khi nhìn thấy con như vậy, Hải Yến cũng phải “ồ” lên vì ngạc nhiên. Hải Yến có chụp và gửi cho mẹ đẻ của mình, là bà ngoại của các cháu. Bà thốt lên “ối dồi ôi, như này thì học hành cái gì”. Không biết là nếu các bậc phụ huynh gặp con mình trong hoàn cảnh đó sẽ thể hiện, sẽ suy nghĩ như thế nào? Còn quan điểm của Hải Yến là con ngồi kiểu gì mà con học được, tiếp thu và tập trung là ổn.

Tất nhiên, sau đó, Hải Yến sẽ tìm cách để kiểm tra lại những ngày con ngồi học không nghiêm chỉnh con mình học có tiếp thu được không. Mình có thể hỏi con rằng “hôm nay con học gì”. Hoặc mình lặng lẽ quan sát một buổi xem con có theo dõi và trả lời câu hỏi của cô không, con có trả lời được câu hỏi của cô không và mình có thể phản hồi thêm với cô giáo.

Quả thật, có những ngày bạn nhỏ nhà Hải Yến học online có vẻ rất nghiêm túc nhưng lại không tập trung vào bài học. Cô giáo bảo “trời ơi, cứ thấy bạn ấy nhìn thẳng vào màn hình đấy nhưng mà hình như không để ý đến bài của em lắm, vì em hỏi mà có lúc con còn không biết là em hỏi”. Vậy mình lại lặng lẽ quan sát để tìm ra nguyên nhân vấn đề.

Sau một vài buổi lặng lẽ quan sát và kiểm tra lại khả năng tiếp thu học của con ở mỗi buổi, Hải Yến thấy rằng, chính những hôm bạn ấy ngồi không nghiêm túc, nghịch cái này, cái kia thì con lại tiếp thu bài rất tốt. Con trả lời những câu hỏi của cô rất là ổn. Còn những ngày mà bạn ấy ngồi nghiêm túc, nhìn thẳng vào màn hình có vẻ như đang học thực sự thì lại không hề học. Bạn ấy mở một trang báo ra đọc tin tức bóng đá vì bạn nhỏ nhà Hải Yến rất thích bóng đá.

Khi chúng ta phát hiện ra nguyên nhân con không tập trung là đọc báo và chúng ta vội vàng mắng con, chúng ta sẽ không thể giúp con học tập trung được. Việc bạn nhỏ đọc báo trong giờ học là điều không tốt song mình có thể nghĩ đến mặt tích cực của nó, đọc báo còn tốt hơn rất nhiều so với việc chơi game. Và khi Hải Yến bắt đầu nói chuyện với con, con cũng thừa nhận rằng một số bạn học cùng lớp chơi game trong giờ học. Sau đó, Hải Yến có nói chuyện với phụ huynh của các bạn chơi game một cách tế nhị để hỗ trợ các con.

Các bậc phụ huynh có thấy không ạ, những lúc con ngồi rất nghiêm chỉnh, nghiêm túc thì cũng chưa chắc là con học đâu có tập trung và ngược lại. Điều này lại thể hiện khác nhau ở mỗi bạn nhỏ. Khi con học online có 2 vấn đề chính là tư thế học và quan trọng hơn là sự tập trung, hiệu quả của giờ học. Với vai trò là người bố, người mẹ, những người đồng hành và hỗ trợ con trong những tiết học online như vậy, chúng ta hãy quan sát xem con của chúng ta thuộc kiểu người học như thế nào.

Hiểu và ứng dụng 9 loại trí thông minh giúp con học tập tốt hơn

Tiến sĩ trường Đại học Harvard, ông Howard Gardner đã tìm ra 8 loại trí thông minh của con người. Về sau, người ta phát hiện thêm loại trí thông minh thứ 9 là trí thông minh triết học. Trên trang facebook cá nhân Bùi Thị Hải Yến, tôi cũng chia sẻ về 9 loại trí thông minh này, các vị phụ huynh có thể theo dõi bài viết này hoặc những bài viết khác trên mạng để hiểu về 9 loại trí thông minh của con người.

Trong 9 loại trí thông minh đó, chỉ số thông minh về tự nhiên, toán học, logic (IQ) khá phổ biến và quen thuộc với nhiều người. Ngoài ra, còn có chỉ số thông minh về vận động, trí thông minh cảm xúc, trí thông minh về giao tiếp, trí thông minh âm nhạc, trí thông minh không gian, hội họa… Vậy con mình đang có trí thông minh nào vượt trội?

Nếu chúng ta quan sát, để ý con hơn, chúng ta sẽ biết biết con mình thuộc nhóm người nào trong 9 loại trí thông minh của con người. Ở nhóm người có trí thông minh tự nhiên, toán học, logic vượt trội, các bạn ấy ngồi học và chú tâm vào học một cái gì đó sẽ rất tập trung và kiểu ngồi nghiêm túc như vậy sẽ kích hoạt nhiều hơn khả năng tập trung của các bạn nhóm này. Tuy nhiên, các bạn nhỏ có trí thông minh vận động vượt trội thuộc thể vận động. Tức là ngồi học thì phải hoạt động, phải cựa quậy một chút, khi đó não mới kiểu như được kích hoạt và mọi thông tin mới dễ dung nạp vào đầu. Với những người có trí thông minh vận động vượt trội, môi trường, điều kiện để hỗ trợ họ học hành là môi trường vận động. Nhưng khi ở trên lớp, tại sao các bạn nhỏ lại dễ dàng ngồi yên hơn. Ở trên lớp, các bạn nhỏ bị kiểm soát, nhiều cái bị hạn chế nhưng đổi lại có sự tương tác với các bạn và cô giáo. Hơn nữa, các bạn nhỏ sẽ chịu sự giám sát của cô giáo ở trên lớp. Điều này giống như một người cảnh sát đứng đấy và kiểm soát mọi việc khiến làm cho bản năng về kỷ luật của các bạn nhỏ sẽ tốt hơn.

Nhưng khi học online ở nhà, không có cô giáo không có giám sát, không có các bạn để tương tác, thỉnh thoảng cô giáo mới gọi, khoảng thời gian còn lại là ngồi một mình trong phòng, chúng ta muốn kích hoạt não bộ của con mình một cách tốt nhất thì cần phải tôn trọng cái bản thể của các bạn ấy.

Không biết các bậc phụ huynh có hay tham gia các lớp học phát triển bản thân không? Hải Yến có tham gia khóa học về Ngôn ngữ lập trình tư duy. Trong lớp cũng có rất nhiều bạn học có cùng trường năng lượng như Hải Yến. Bàn ghế có không ngồi, chỉ để túi xách thôi, ngồi xuống đất học. Trong khi đó thì có một vài thành viên học tập trong tư thế vận động. Một bạn cứ cầm quyển sổ đi quanh lớp, vừa nghe thầy giảng, vừa ghi chép lại thông tin. Một bạn khác vừa nhún nhảy vừa học, thỉnh thoảng lại dừng lại để ghi chép. Bản thân Hải Yến cũng từng bò ra sàn nhà để học. Lúc đó Hải Yến cảm thấy cần phải refresh lại bản thân. Và trong tư thế đó, Hải Yến đã học rất tập trung, tiếp thu kiến thức tốt và chép rất nhanh. Đó là lớp học về tâm trí, thầy đào tạo về tâm trí nên thầy hiểu được những điều đó. Nhưng đổi lại, nếu là một người thầy truyền thống, có lẽ sẽ không tạo ra một Hải Yến với những kiến thức và tâm trí như ngày hôm nay. Bởi vì, cách học đó đã cho mình khả năng tiếp thu kiến thức nhanh hơn trong thời điểm đó.

Bởi vậy, trong không gian học online của các con còn bí bách hơn nhiều, chưa dễ để với con. Chúng ta có thể đối chiếu với chính chúng ta. Trong đợt dịch, chúng ta phải làm việc ở nhà cũng cảm thấy khó chịu, tù túng. Và con của chúng ta còn phải ở nhà nhiều hơn, hãy thông cảm cho các bạn ấy và giúp cho các bạn ấy học thực sự có hệu quả.

Các chuyên gia tâm lý ở Trung tâm Tâm lý trị liệu NHC Việt Nam cũng như Hải Yến có một nguyên tắc là không bao giờ đưa ra lời khuyên. Nhưng Hải Yến kiến nghị các bậc phụ huynh nên tìm hiểu về 9 loại trí thông minh. Khi biết con mình có trí thông minh nào nổi trội hơn, chúng ta có thể biết mình cần làm gì để hỗ trợ, kích hoạt khả năng thiên bẩm của con và hỗ trợ các bạn hoàn thiện hơn để nâng cao các chỉ số thông minh khác như thế nào.

Vậy khi học online, chúng ta có thể đưa ra mục tiêu gì với con?

Thứ nhất là tập trung. Hãy nói rõ với con, trong giờ học con cần tập trung học và làm thế nào đó để tiếp thu được bài học của cô và con cần trả lời được các câu hỏi của cô. Câu trả lời có thể không cần phải xuất sắc nhưng phải hiểu được cô đang hỏi gì. Để làm được điều đó, con chỉ có thể tập trung vào bài giảng của cô giáo. Vậy, chúng ta chỉ cần tập trung vào vấn đề tập trung của con, còn con ngồi học như thế nào không nên can thiệp nhiều.

Thứ hai là tư thế ngồi. Làm thế nào để con ngồi học không bị ảnh hưởng đến cấu trúc xương của con? Hải Yến nói với con như thế này: “Con ạ, cơ thể chúng ta rất là quan trọng về mặt hình thức. Con muốn làm cầu thủ đúng không? Nhưng không có cầu thủ nào còng lưng, vẹo cột sống cả. Con thử tìm khắp các thông tin mà xem. Nếu không muốn còng lưng, vẹo cột sống, con cần phải giữ cho cơ thể của con ở trạng thái thẳng theo tự nhiên của cấu trúc xương để bảo vệ nó. Vậy nên, con ngồi như thế nào thì ngồi nhưng phải giữ cho từ đầu con đến mông của con, tức là đoạn xương sống của con, phải thẳng”.

Vậy là chỉ có 2 vấn đề: Một là học tập trung, hai là giữ cho xương sống được thẳng. Hãy nhấn mạnh những từ khóa đó và cho con thấy được ý nghĩa của nó. Các bạn có thể mang ước mơ của con mình để gắn liền với vấn đề bạn ấy đang cần phải rèn luyện.

Tâm thế để các bậc phụ huynh đồng hành cùng con bước vào năm học mới

• Yêu thương và tôn trọng bản thể của các con.
• Hãy tìm hiểu 9 loại trí thông minh, xem con thuộc loại trí thông minh nào và tạo điều kiện cho con học một mình một cách thoải mái nhất, khi đó con cũng thu được kết quả tốt nhất. Muốn con ngồi đúng tư thế, hãy cho con lý do hợp lý.

Với câu hỏi của mẹ Thanh Huyền là làm thế nào để để con ngồi học nghiêm túc, thực sự Hải Yến không đặt ra một chuẩn mực nào cả, vì bản thân con của Hải Yến cũng như vậy luôn. Hải Yến cũng nhấn mạnh rằng, sự tập trung học tập không đồng nhất với cách ngồi học.

Thưa quý phụ huynh, các con đang chuẩn bị bước vào năm học mới, một năm học mà học sinh và các bậc phụ huynh phải chuẩn bị sẵn sàng tâm thế rằng con có thể sẽ phải học online một thời gian nhất định. Chúng ta hy vọng rằng Covid sẽ mau chóng lắng xuống để con sớm được trở lại trường để học trực tiếp. Tuy nhiên, chúng ta vẫn phải có tâm thế chủ động trong việc học online.

Và có thể, covid còn tiếp tục kéo dài, chúng ta hãy ở tâm thế đón nhận nó. Biết đâu đó, chúng ta có thể khám phá những điều rất tuyệt vời, khám phá ra điều đặc biệt ở con mình. Bởi vì, dịch bệnh cũng là một cơ hội để chúng ta được phép nhìn con học, được phép quan sát con học. Cám ơn câu hỏi của bạn!

Xem video chia sẻ từ chuyên gia Bùi Thị Hải Yến với đầy đủ các thông tin về chủ đề “Chuẩn bị tâm thế cho năm học mới thời Covid” dưới đây.

Có thể bạn quan tâm: 

Con ở nhà thời covid, học gì, chơi gì cho vui và bổ ích?

Làm thế nào để thay đổi thói quen xấu hay định kiến của bạn đời?