Body budget và Cách giữ cân bằng thể chất, tinh thần
Body Budget (Ngân sách cơ thể) là khái niệm chỉ năng lượng của não bộ phân bổ đến các cơ quan trong cơ thể. Khái niệm này được nhà thần kinh học Lisa Barrett đề cập đến trong quyển “How Emotions Are Made”. Vậy Body Budget hay “Ngân sách cơ thể” là gì, cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây.
Tìm hiểu về khái niệm Body Budget
Cơ thể của bạn có thể rơi vào trạng thái kiệt quệ về tinh thần khi liên tục gặp phải những chuyện bất như ý. Mặc dù không có bất kỳ hoạt động thể chất nào, thế nhưng cơ thể lại không còn chút sức lực, liên tục cảm thấy hụt hẫng, tâm trí như bị rút cạn hết năng lượng.
Các chuyên gia tâm thần học đề cập đến một khái niệm liên quan mật thiết đến vấn đề này là Body Budget hay còn gọi là “Ngân sách cơ thể”. Những đối tượng rơi vào tình trạng tụt dốc về năng lượng phải mất rất nhiều thời gian để phục hồi cả thể chất lẫn tinh thần.
Body Budget chỉ nguồn năng lượng mà não bộ của bạn đang nắm giữ và truyền đến các cơ quan trong cơ thể bạn. Nguồn năng lượng này sẽ giúp cơ thể của bạn cân bằng cảm xúc và biết cách phản ứng lại với các vấn đề gặp phải trong cuộc sống.
Body Budget là gì?
Trong quyển “How Emotions Are Made”, nhà tâm thần học Lisa Barrett đã đề cập đến khái niệm này. Theo đó, “Body” có nghĩa là cơ thể, “Budget” có nghĩa là ngân sách. “Body Budget” chỉ nguồn năng lượng của cơ thể là một dạng “ngân sách” có giới hạn, nếu sử dụng quá nhiều năng lượng cho việc suy nghĩ, cơ thể cũng trở nên kiệt quệ về mặt thể chất.
Mỗi người đều có “ngân sách” năng lượng riêng, chúng đến từ các nguồn năng lượng nhỏ khác. Body Budget hay “Ngân sách cơ thể” là cách mà não bộ phân bổ năng lượng đến các cơ quan trong cơ thể, sau đó thu nhận thông tin bên trong và bên ngoài qua các giác quan, từ đó quyết định phản ứng cảm xúc cần thiết.
Cũng giống như các bệnh lý thực thể trên cơ thể, các vấn đề tâm thần học cũng cần có một khái niệm để gọi tên. Chính vì thế nhà thần kinh học Lisa Barrett đã đề cập đến từ Body Budget. Mục đích nhằm đề cao sự quan trọng của năng lượng trong việc cân bằng cảm xúc.
Vai trò của Body Budget
Bà Lisa Barrett đã đề cập đến một vấn đề mà hầu hết con người chúng ta đều gặp phải đó là sự kiềm chế cảm xúc tiêu cực không thực hiện được bằng ty duy lý trí. Thay vào đó ngân sách cơ thể mới là “chìa khóa” để quyết định suy nghĩ cũng như nhận thức của mỗi người đối với sự vật, sự việc phải đối mặt.
Body Budget như một tài khoản ngân hàng, nhưng tài khoản này chứa đựng nguồn năng lượng cơ thể thay vì tài sản vật chất. Số dư tài khoản khi đó sẽ là tâm trạng của bạn. Nếu tâm trạng tụt dốc hoặc về con số âm, não bộ lúc này sẽ dễ đưa ra các nhận định sai lầm, nhất là khi bạn gặp phải các sự kiện không như ý.
Những cảm xúc được đưa ra để phản ứng với vấn đề gặp phải trở nên sai lệch, thậm chí có nhiều trường hợp đưa ra kết luận kém lý tưởng, nhất là mang tính chất phá hoại. Ví dụ khi bạn cảm thấy rất đói, cơ thể vật lý của bạn không còn sức lực sẽ đưa thông tin mệt mỏi, tiêu cực đến não bộ.
Lúc này não bộ tiếp nhận thông tin và phát đi các tín hiệu nhầm lẫn tạo ra cơn tức giận. Trong khi đó, tức giận lại là một trạng thái xuất hiện khi cơ thể có sự đe dọa về mặt cảm xúc. Việc liên tục rút ra “năng lượng” khiến “ngân sách” của bạn ngày càng eo hẹp, dẫn đến việc khi cần cân bằng cảm xúc, nguồn năng lượng dự trữ không đủ để đáp ứng.
Lâu dần, cơ thể có thể sinh ra các phản ứng tiêu cực, thái quá đối với các vấn đề dù rất nhỏ. Chính vì thế, việc cân bằng thể chất và tinh thần là một yếu tố vô cùng quan trọng, hay nói cách khác mỗi người cần có một nguồn ngân sách đủ để phân phát năng lượng đến các cơ quan cơ thể khi cần.
Các nguồn năng lượng chính của cơ thể
Nhiều người cho rằng năng lượng có thể được bổ sung thông qua thức ăn, nước uống. Do đó, họ liên tục nạp vào các món ăn ngon, thức uống yêu thích vì mong muốn bổ sung năng lượng cho cơ thể. Tuy nhiên, liệu ý nghĩ này có thật sự đúng trong khi có những giai đoạn bạn ăn rất nhiều nhưng cơ thể vẫn không có sức lực, tâm trí kiệt quệ?
Một nhóm khác lại cho rằng chỉ cần ngủ đủ giấc sẽ có thể phục hồi năng lượng cho cơ thể. Thế nhưng khi thức giấc, các cảm xúc tiêu cực lại trồi dậy khiến bạn không chỉ uể oải về mặt thể chất mà còn tăng cảm giác chán nản, bất lực. Vậy sự thật năng lượng cơ thể sẽ đến từ những nguồn nào?
Harvard Business School đã thực hiện một dự án có tên là Energy Project. Dự án này cho chúng ta biết thực tế cơ thể người có 4 nguồn năng lượng chính được cung cấp theo các cách khác nhau. Chúng bao gồm nguồn năng lượng thể chất, tinh thần, tâm linh và cảm xúc. Các nguồn năng lượng chính có mối quan hệ mật thiết. Cụ thể:
- Physical Energy (Nguồn năng lượng thể chất): Con người có thể phục hồi năng lượng thông qua quá trình ăn uống, nghỉ ngơi và tập luyện. Tuy nhiên đây không phải là nguồn lấy năng lượng duy nhất.
- Emotional Energy (Nguồn năng lượng cảm xúc): Năng lượng có thể được phục hồi, tái tạo thông qua quá trình tương tác giữa người với người. Rõ hơn, khi bạn có cảm xúc bi quan, tiêu cực nhận được sự quan tâm, chăm sóc từ người khác có thể dần trở nên tốt hơn, giải tỏa áp lực và tâm trạng tiêu cực. Năng lượng cảm xúc mang đến cho bạn cảm giác an toàn, được chở che, tin tưởng.
- Mental Energy (Nguồn năng lượng tinh thần): Bạn gần như có thêm nhiều động lực, tiếp thêm năng lượng khi được thỏa thích thực hiện đam mê, làm những việc mình thích, xây dựng các ranh giới lành mạnh.
- Spirtual Energy (Nguồn năng lượng tâm linh): Năng lượng cơ thể được bổ sung thông qua quá trình làm việc bạn thích, tìm thấy ý nghĩa thực sự và mục đích sau khi làm các việc làm đó. Một số trường hợp năng lượng tâm linh và năng lượng cảm xúc được gộp chung với nhau.
Trong các nguồn năng lượng kể trên, năng lượng cảm xúc sẽ bị phụ thuộc các yếu tố cơ thể bạn không kiểm soát được, tùy tinh huống mà mức độ phụ thuộc là ít hay nhiều. Bởi, việc nhận nguồn năng lượng tích cực hay tiêu cực từ người xung quanh có thể bổ sung hay làm cạn kiệt hơn “ngân sách cơ thể” bạn.
Với những trường hợp được người khác quan tâm, hỏi han, trao các giá trị tích cực, vùng dưới đồi của bộ não cùng với tuyến yên sẽ sản sinh ra hormone dopamine, oxytocin, serotonin. Những hormone này sẽ khiến cho cơ thể của bạn thoải mái, vui vẻ hơn.
Ngược lại, khi não bộ của bạn tiếp nhận nguồn năng lượng tiêu cực từ người khác, nghe những lời khiếm nhã, miệt thị, to tiếng,… não bộ sẽ phát ra tín hiệu giải phóng hormone khiến cơ thể căng thẳng, lo lắng, hoảng sợ. Đây là lý giải vì sao khi bạn lắng nghe các ngôn ngữ tiêu cực lại khiến nguồn năng lượng trong cơ thể bị rút cạn dần.
Ngân sách cơ thể có thể được nạp thêm khi bạn tiếp xúc với những người có nguồn năng lượng tích cực và ngược lại. Do đó, nếu như Body Budget của bạn đang bị cạn kiệt, tốt nhất bạn hãy tìm đến những người có khả năng kéo nguồn năng lượng tích cực của bạn đi lên và tránh tiếp xúc với những đối tượng có ý xấu, thường nói những lời không hay.
Hậu quả khi Body Budget cạn kiệt
Sức khỏe tinh thần và thể chất có mối liên hệ mật thiết với nhau. Khi Body Budget bị rút cạn kiệt, cơ thể bạn có thể mệt mỏi rã rời ngay cả khi bạn không làm bất cứ công việc nặng nhọc nào. Bạn cần sớm phát hiện các dấu hiệu suy giảm sức khỏe tinh thần để cân bằng tránh ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất.
Các biểu hiện thường gặp ở những người gặp vấn đề về tinh thần như hay tự trách bản thân, không có cảm xúc, có nhiều suy nghĩ tiêu cực về cuộc sống, thường xuyên sử dụng chất kích thích, ăn hoặc ngủ quá nhiều, đôi khi không ăn, không ngủ, tinh thần nhạy cảm, dễ bị kích động, lo lắng, hoảng sợ.
Body Budget cạn kiệt khiến người bệnh có các biểu hiện rối loạn tinh thần, trong đó phổ biến nhất là tình trạng rối loạn lo âu, trầm cảm, tâm thần phân liệt,… Nguồn năng lượng dự trữ của cơ thể cũng suy cạn dần khiến bạn kiệt sức cả về mặt thể chất lẫn tinh thần. Mặc dù đã bổ sung các thực phẩm dinh dưỡng, tuy nhiên cơ thể của bạn vẫn mệt mỏi, không có sức sống.
Một số hệ lụy mà sự mất cân bằng yếu tố tinh thần và thể chất gây ra như dẫn đến các bệnh lý tiêu hóa như táo bón, tiêu chảy, viêm loét dạ dày, rối loạn hoạt động tim mạch,… Hậu quả nghiêm trọng nhất là khiến bệnh nhân suy nhược, tử vong. Do đó, việc cân bằng sức khỏe thể chất lẫn tinh thần là vô cùng quan trọng.
Khi bạn có sức khỏe tốt, bạn có thể làm được nhiều điều mình mong muốn. Cơ thể vật lý khỏe mạnh, tinh thần cũng tươi tỉnh, vui vẻ, lạc quan. Ngược lại tinh thần được cải thiện cũng giúp sức khỏe thể chất sớm phục hồi. Tránh việc căng thẳng quá mức ảnh hưởng đến nguồn năng lượng dự trữ của cơ thể.
Những cách giữ cân bằng thể chất lẫn tinh thần
“Ngân sách cơ thể” sẽ đưa ra các cảm xúc hợp lý cho các tình huống bạn gặp phải. Khi nguồn năng lượng này bị hao hụt dần mà không có phục hồi, cơ thể sản sinh ra các cảm xúc tiêu cực, phán đoán sai lầm. Phản ứng của cơ thể lúc này cũng trở nên thái quá, đôi khi đi ngược lại với các phản ứng thông thường.
Do đó, để Body Budget không bị tụt giảm, bạn cần thường xuyên duy trì các nguồn năng lượng được đề cập bên trên. Bao gồm năng lượng cảm xúc, thể chất, tinh thần và tâm linh. Trong đó đặc biệt là nguồn năng lượng tinh thần và thể chất. Việc cân bằng hai yếu tố này sẽ giúp bạn không bị tụt năng lượng, duy trì được nguồn “ngân sách cơ thể” cần.
Đối với năng lượng thể chất, bạn có thể phục hồi và duy trì nó bằng cách bổ sung dinh dưỡng thông qua thực phẩm ăn uống hàng ngày. Đối với năng lượng tinh thần, bạn có thể phát triển nó thông qua việc duy trì thói quen tốt, theo đuổi đam mê, sở thích, làm thiện nguyện, giúp đỡ người xung quanh,…
Bạn sẽ không thể kiểm soát được bất kỳ lời nói, hành động nào mà người khác đối đãi với bạn. Bạn chỉ có thể kiểm soát chính mình, kiểm soát cách mình đón nhận và phản ứng lại với chúng. Một số cách giúp bạn cân bằng năng lượng thể chất và tinh thần được các chuyên gia đề cập đến như:
Duy trì chế độ dinh dưỡng lành mạnh
Bổ sung dinh dưỡng cho cơ thể giúp duy trì thể chất khỏe mạnh. Ngoài ra, việc ăn uống những món yêu thích, lành mạnh cũng góp phần cải thiện sức khỏe tinh thần của bạn. Tâm trạng vui vẻ, thoải mái khi ăn sẽ giúp cải thiện cả về thể chất lẫn tinh thần.
Theo đó, trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày, bạn nên ưu tiên ăn những loại hoa quả tươi, rau củ, trái cây hữu cơ bổ sung chất xơ, chất béo tốt. Đồng thời, hãy tránh sử dụng nhiều đồ ăn chiên rán, đồ chế biến sẵn, thức uống chứa ga, chứa cồn,…
Bạn có thể chia nhỏ các bữa ăn, ăn đủ mỗi ngày 3 bữa chính. Không ăn khuya để tránh gây hại cho dạ dày. Duy trì thói quen ăn uống lành mạnh sẽ giúp cơ thể bạn có nhiều thay đổi lớn. Bạn nên kiểm soát lượng calo và điều chỉnh thực đơn phù hợp với như cầu cơ thể.
Cải thiện tâm trạng, hạn chế căng thẳng
Tinh thần của bạn cần được chăm bón như một cái cây. Thay vì liên tục đổ những năng lượng tiêu cực cho nó, bạn hãy thay bằng những năng lượng tốt hơn. Nuôi dưỡng các cảm xúc tích cực, lạc quan, vui vẻ dần dần giúp bạn cải thiện tâm trạng, tăng thêm “ngân sách cơ thể”.
Học cách nói lời cảm ơn với mọi thứ diễn ra, biết ơn những điều mình đang có. Đừng bận tâm, lo lắng về một điều gì đó chưa xảy đến, thay vào đó bạn hãy sống trọn vẹn từng khoảnh khắc của hiện tại. Dành thời gian để cơ thể được nghỉ ngơi cả về thể chất lẫn tinh thần, không nên làm việc quá sức, suy nghĩ tiêu cực thường xuyên.
Sống hòa mình với thiên nhiên
Thiên nhiên có khả năng chữa lành mà bạn không ngờ tới. Khi đến một nơi có nhiều cây xanh cơ thể của bạn cũng thoải mái hơn. Không gian thiên nhiên sẽ giúp chữa lành tâm hồn bạn, giúp bạn nâng cao sức khỏe thể chất một cách kỳ diệu.
Do đó, khi Body Budget kiệt quệ, bạn hãy thử tìm đến những khu vườn, khu rừng, hòa mình với thiên nhiên để tận hưởng không khí trong lành, sự yên tĩnh tách bạch với phố xá ồn ào, với những bộn bề lo toan cuộc sống. Nạp năng lượng từ thiên nhiên giúp bạn cân bằng cảm xúc, cải thiện sức khỏe.
Thực hành thiền, rèn luyện thể chất
Rèn luyện thể chất thông qua các bài tập thể dục, vận động nhịp nhàng như yoga, thiền định,… cũng là cách giúp bạn cải thiện nguồn năng lượng của cơ thể. Mỗi ngày, chỉ cần dành ra vài phút ngắn để thực hành thiền, tập thể dục sau một thời gian bạn sẽ cảm nhận được nhiều thay đổi tích cực về mặt thể chất và tinh thần.
Thiền là phương pháp lắng nghe hơi thở, cơ thể một cách hiệu quả. Đây được ví như một liều thuốc giúp bạn xoa dịu tâm trí, giải tỏa những suy nghĩ tiêu cực. Không chỉ giúp cải thiện cảm xúc, thiền đúng còn giúp bạn giảm nguy cơ mắc các bệnh lý về tâm thần, hệ miễn dịch, đồng thời giúp cải thiện trí nhớ đáng kể.
Massage và nâng niu cơ thể mỗi ngày
Cơ thể được massage thư giãn mỗi ngày không chỉ giúp kinh lạc được đả thông mà còn giúp cải thiện sức khỏe tinh thần. Cơ thể vật lý thoải mái, cảm xúc cũng tích cực hơn. Đây là một trong các biện pháp giúp cân bằng thể chất và tinh thần được áp dụng rộng rãi.
Ghi nhận mọi cảm xúc khi chúng đến
Kiểm soát cảm xúc của bản thân, bảo vệ năng lượng tích cực giúp bạn tránh được nguy cơ cạn kiệt Body Budget. Chủ động bảo vệ “ngân sách” dự trữ để sử dụng cho những trường hợp thật sự cần thiết, tránh tình trạng phản ứng không phù hợp đối với sự vật, sự việc xảy ra xung quanh cuộc sống.
Khi đối diện với một vấn đề làm cơn tức giận, nỗi buồn của bạn xuất hiện, bạn có thể ghi chú vào điện thoại, cuốn sổ tay tình huống mà bạn đang gặp phải. Đối diện với cảm xúc xảy ra, không né tránh hoặc suy diễn các vấn đề không thật sự tồn tại, không rõ sự thật đúng sai. Chỉ ghi lại cảm xúc của bản thân đang trải qua, đối diện với nó.
Bạn cũng có thể trò chuyện với đối phương về cảm xúc mà bạn đang có, trò chuyện để họ nhìn nhận và có thể thay đổi hành vi của họ đối với bạn. Việc này cũng giúp họ hiểu bạn hơn, biết bạn đang suy nghĩ gì và giải thích về vấn đề bạn đang suy nghĩ đối với họ có đúng hay không đúng.
Tách biệt khỏi tình huống, không đồng nhất
Chúng ta thường có xu hướng giải quyết vấn đề của người khác tốt hơn cách chúng ta tự giải quyết vấn đề của mình. Đây là nghịch lý Solomon mà nhiều người đang trải qua. Sở dĩ chúng ta dễ phán đoán vấn đề của người khác hơn là vì giữa ta và vấn đề của họ có khoảng cách nhất định. Bạn nhìn sự việc từ một góc độ khác và xử lý chúng theo một cách khác so với người trong cuộc.
Chính vì thế, để cân bằng tinh thần và thể chất của bản thân, duy trì mức Body Budget lý tưởn cho cơ thể, bạn nên tự tách mình ra khỏi tình huống đang gặp phải để xử lý. Không đồng nhất bản thân với chúng để tránh nguy cơ bạn bị dẫn dắt đi xa sự thật của vấn đề, càng rối ren trong cách giải quyết.
Không lạm dụng Body Budget quá mức
Body Budget bị cạn kiệt khi bạn gặp phải biến cố lớn, điều này có thể đưa ngân sách đi về 0 hoặc thậm chí là số âm. Điều này có thể gây ra nhiều hệ lụy cho sức khỏe thể chất. Do đó, bạn cần tránh sử dụng quá nhiều năng lượng, không rời khỏi vùng an toàn.
Ngoài ra, để tinh thần được cải thiện tốt hơn bạn cũng có thể cho phép bản thân được ăn, uống những món mình thích, tuy nhiên hãy chỉ duy trì trong khoảng cho phép. Hạn chế việc lạm dụng thực phẩm bất lợi gây ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất.
Bên cạnh đó, bạn cũng có thể loại bỏ các mối quan hệ độc hại xung quanh, tránh tiếp xúc với các thông tin tiêu cực từ phương tiện truyền thông, mạng xã hội. Chỉ kết giao với những người bạn thật sự chất lượng, mang đến cho bạn nguồn năng lượng tích cực, vui vẻ.
Thông qua các nội dung bên trên hy vọng bạn đọc đã hiểu hơn về khái niệm Body Budget. Mỗi cơ thể sẽ có nguồn năng lượng riêng, chúng có thể lên hoặc xuống theo sự kiện diễn ra trong cuộc sống. Cạn kiệt năng lượng không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần mà còn gây ra nhiều hậu quả đối với sức khỏe thể chất. Bạn có thể tìm đến chuyên gia tâm lý khi nhận thấy năng lượng cạn kiệt để được hỗ trợ khắc phục sớm.
Có thể bạn quan tâm:
- Nghịch lý Stockdale: Lạc quan đúng cách để thắng nghịch cảnh
- Hội chứng sợ qua đường (Agyrophobia) là gì? Cách vượt qua
- Hội chứng kẻ mạo danh là gì? Làm sao để thoát khỏi sự tự ti?
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!