Trẻ chậm nói nên bổ sung gì? Mẹ cần biết để lên thực đơn cho con

Trẻ chậm nói nên bổ sung gì để con nhanh học nói, nhanh phát triển trí não theo các bạn bè đồng trang lứa cũng là một trong những điều băn khoăn lớn của phụ huynh. Một chế độ dinh dưỡng khoa học có thể giúp trẻ ghi nhớ và học hỏi tốt hơn, đồng thời cũng tốt cho sự phát triển toàn diện của trẻ nhỏ nên rất cần cha mẹ chú ý để bổ sung cho con nhiều hơn.

Trẻ chậm nói nên bổ sung gì để học nói nhanh?

Trẻ chậm nói không phải là một tình trạng hiếm gặp trong xã hội, thậm chí có xu hướng ngày càng tăng cao. Đặc biệt sau thời điểm đại dịch covid năm 2020 đến nay, tỷ lệ này đang có xu hướng ngày càng gia tăng mạnh mẽ hơn. Chậm nói được hình thành do rất nhiều yếu tố, có thể chỉ là trạng thái tạm thời nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến toàn bộ cuộc sống của trẻ nên tuyệt đối không được chủ quan.

Trẻ chậm nói nên bổ sung gì
Bổ sung dinh dưỡng hợp lý góp phần giúp trẻ chậm nói học nói, học ngôn ngữ nhanh chóng hơn

Theo các chuyên gia, có thể chia thành hai nhóm trẻ chậm nói đơn thuần với những nguyên nhân cơ bản như do thiếu sự tương tác của gia đình; do tiếp cận quá nhiều với các thiết bị điện tử, vô tuyến; do tổn thương cơ quan phát âm hay thính giác hoặc cũng có thể liên quan đến chế độ dinh dưỡng. Ngoài ra còn một nguyên nhân khác có tiên lượng xấu hơn chính là chậm nói do tự kỷ.

Dù do bất cứ nguyên nhân nào thì trẻ chậm nói cũng cần được nhanh chóng tham gia các hoạt động giáo dục bổ sung để tăng cường ngôn ngữ. Bên cạnh đó các biện pháp bổ sung dinh dưỡng cũng được đánh giá cần thiết để trẻ nâng cao các hoạt động của não bộ, nhờ đó quá trình học tập và ghi nhớ ngôn ngữ, tăng cường nhận thức đạt kết quả tốt hơn. Vậy trẻ chậm nói nên bổ sung gì tốt nhất?

Carbohydrate phức tạp

Để việc học lời nói hay ngôn ngữ có hiệu quả thì trước hết trẻ phải có não bộ khỏe mạnh nhờ nguồn dinh dưỡng được cung cấp đủ. Trẻ chậm nói nên bổ sung gì để tốt cho não bộ thì các chuyên gia khuyến khích nên tăng cường các Carbohydrate phức tạp thay vì các nhóm Carbohydrate đơn giản để đảm bảo các hoạt động của cơ quan trong não bộ tốt nhất.

Nguyên nhân là do khả năng tiêu hóa của Carbohydrate phức tạp sẽ lâu hơn nên có thể đảm bảo duy trì năng lượng cho não bộ hoạt động, nhờ đó tăng cường khả năng học tập và ghi nhớ cho trẻ chậm nói. Mặt khác nhóm các thực phẩm này cũng ổn định các chỉ số đường huyết khá tốt, hạn chế việc nạp vào cơ thể lượng đường quá lớn sẽ không tốt cho sức khỏe, đặc biệt với trẻ tự kỷ.

Trẻ chậm nói nên bổ sung gì thì phụ huynh có thể tham khảo một vài thực phẩm thuộc nhóm Carbohydrate phức tạp như gạo lứt, bí đỏ, lạc, các loại đậu như đậu xanh hay đậu đen, khoai tây, khoai lang.. Mẹ nên chú ý thiết kế các bữa ăn đa dạng nguồn tinh bột, xen kẽ giữa cơm và các loại tinh bột từ khoai lang, khoai tây trong các bữa phụ cho con.

Chất béo Omega 3

Trẻ chậm nói nên bổ sung gì thì chắc chắn không thể thiết nhóm acid béo Omega 3, đặc biệt với nhóm trẻ tự kỷ. Thường thì các nhóm chất béo cần thiết cho cơ thể và trí não gồm Omega 3, Omega 6 và Omega 9; tuy nhiên với Omega 9 thì cơ thể tự tổng hợp được trong khi Omega 6 có thể được hấp thụ qua nguồn thực phẩm hằng ngày. Thiếu hụt Omega 3 do khó tổng hợp hơn sẽ khiến các tế bào não hoạt động kém hiệu quả.

Trẻ chậm nói nên bổ sung gì
Omega 3 rất cần thiết cho các hoạt động của hệ thần kinh, cải thiện trí nhớ và nhận thức

Các nghiên cứu đã chỉ ra việc tăng cường hấp thụ nhóm chất béo Omega 3 có thể giúp các tế bào thần kinh tăng cường liên kết với nhau, nhờ đó cải thiện khả năng ghi nhớ và học tập đáng kể. Đây cũng là nguyên nhân ngay từ thời điểm mang thai, các chuyên gia đã khuyến khích mẹ bầu nên bổ sung thêm Omega 3 thông qua dầu cá hay các loại viên uống bổ sung để trẻ thông minh lanh lợi hơn.

Nếu phụ huynh còn băn khoăn trẻ chậm nói nên bổ sung gì có hàm lượng Omega3 cao thì có thể tham khảo các nhóm thực phẩm như cá mòi, cá thu, cá cơm, cá ba sa, tảo biển, rong biển hay các loại rau xanh như súp lơ, rau bina và cải xoăn. Trẻ cũng có thể dùng các loại dầu cá nhưng cần phải chọn lọc để phù hợp với cơ thể, độ tuổi.

Nhóm vitamin B9

Vitamin B9 hay axit folic cũng là một trong những chất cực kỳ cần thiết cho các hoạt động của hệ thần kinh, do đó để trẻ chậm nói linh hoạt, nhận thức và học nói nhanh hơn cũng rất cần bổ sung chất này. Nhóm chất này còn có thể tăng cường hoạt động sản xuất tạo hồng cầu, nhờ đó tăng cường hoạt động của hệ thống miễn dịch và hệ thần kinh trung ương.

Trẻ chậm nói nên bổ sung gì thì nhiều nghiên cứu cũng chỉ ra vitamin B9 có thể cải thiện khả năng giao tiếp, đặc biệt đối với nhóm trẻ tự kỷ. Một số lợi ích khác của nhóm chất này là làm chậm quá trình suy giảm nhận thức, ngăn ngừa nguy cơ trầm cảm – một vấn đề cũng rất thường gặp ở trẻ chậm nói do con thường không thể hiện được các nhu cầu cá nhân nên rất dễ kích động.

Một công trình nghiên cứu đăng tải trên Tạp chí chuyên ngành tâm thần học phân tử Molecular Psychiatry được thực hiện bởi các nhà khoa học thuộc viện Nghiên cứu trẻ Arkansas được thực hiện trên 47 trẻ tự kỷ được chia làm hai nhóm( 80% đối tượng là bé trai và độ tuổi trung bình chung là 7 tuổi rưỡi. Theo đó trong vòng 12 tuần, nhóm trẻ được tăng cường thêm vitamin B9  (50mg tối đa mỗi ngày) đã có sự tiến bộ bất ngờ về khả năng giao tiếp, lời nói, ngôn ngữ hơn nhóm trẻ chỉ dùng các loại giả dược khác.

Trẻ chậm nói nên bổ sung gì để tăng cường acid folic thì có thể tham khảo các nhóm thực phẩm như gan heo, thịt bê, thịt cừu, các loại rau như rau bina, măng tây, bông cải xanh, nấm, hạt lanh hay một số loại ngũ cốc..

Nhóm vitamin D

Cơ thể chúng ta có thể tổng hợp một lượng vitamin D dồi dào qua một hoạt động cực kỳ đơn giản hằng ngày chính là tắm nắng sớm. Tổng hợp vitamin D có thể mang đến rất nhiều tác dụng tốt cho cơ thể như phát triển chiều cao, cải thiện chất lượng giấc ngủ, điều hòa tâm trạng, tăng cường hệ miễn dịch, giảm các vấn đề rối loạn, cần thiết cho nhóm trẻ tự kỷ bị chậm nói.

Trẻ chậm nói nên bổ sung gì
Trẻ nên hấp thụ lượng vitamin D tự nhiên thông qua việc tắm nắng hằng ngày

Trẻ chậm nói nên bổ sung gì thì không thể thiếu vitamin D bởi đây chính là tiền chất của hormone quan trọng đảm nhiệm vai trò giao tiếp của tế bào não bộ. Điều này có nghĩa là bổ sung vitamin D dần giúp trẻ tăng cường hoạt động của não, cải thiện khả năng ghi nhớ, nhận thức, giao tiếp, góp phần giúp trẻ chậm nói học được ngôn ngữ và lời nói nhanh hơn, bắt kịp các bạn đồng trang lứa.

Một vài nghiên cứu khác cũng chỉ ra vitamin D còn giúp điều hòa cảm xúc, giảm mức độ stress, đặc biệt là các cytokine viêm có trong não nên rất tốt cho trẻ tự kỷ chậm nói. Trẻ chậm nói nên bổ sung gì thì phụ huynh có thể tham khảo một số thực phẩm giàu nhóm này như nấm, hàu, tôm, cá hồi, lòng đỏ trứng, cá trích, dầu gan cá tuyết..

Trẻ chậm nói nên bổ sung gì – Nhóm Vitamin A

Vitamin A thực tế cũng là một chất rất cần thiết cho sự phát triển của các tế bào, đặc biệt tốt cho tai, mắt.. Trong khi đó, nhiễm trùng hay một số vấn đề khác ở thính giác cũng có liên quan đến việc trẻ chậm nói nên những đối tượng này càng cần bổ sung nhóm chất này. Mặt khác vitamin A cũng giúp tăng cường sức đề kháng, giảm nguy cơ viêm nhiễm nên rất tốt cho sức khỏe của trẻ.

Trẻ chậm nói nên bổ sung gì thì phụ huynh có thể tham khảo một số thực phẩm giàu vitamin A rất quen thuộc hằng ngày như cà rốt, khoai lang, ớt chuông, bí ngô hay trong dầu cá, dầu hướng dương..

Trẻ chậm nói nên bổ sung gì – Phospholipid

Phospholipid chính là thành phần cấu tạo nên lớp màng tế bào não và lớp vỏ myelin để bảo vệ hệ thống dây thần kinh, đồng thời góp phần dẫn truyền các tín hiệu não bộ. Do đó muốn trẻ học nhanh, ghi nhớ tốt, phát triển về vốn từ và khả năng giao tiếp hằng ngày chắc chắn cần phải bổ sung thêm Phospholipid. Ngoài ra chất này còn giúp tăng cường tuần hoàn máu và kéo dài tuổi thọ của các tế bào thần kinh.

Phospholipid cũng được coi là 1 trong 9 dưỡng chất cực kỳ cần thiết cho sự phát triển của não bộ. Trẻ chậm nói nên bổ sung gì có hàm lượng Phospholipid cao thì có thể tham khảo các thực phẩm như đậu phộng,  lòng đỏ trứng, dầu thực vật, đậu nành, đặc biệt có nhiều trong sữa..

Iod và sắt

Sắt chính là một trong những thành phần quan trọng cấu tạo nên hồng cầu và Iot cũng là một dưỡng chất cực kỳ quan trọng cho não bộ và toàn bộ cơ thể. Thiếu 2 chất này sẽ khiến cơ thể luôn cực kỳ mệt mỏi, uể oải, thiếu tập trung, thu động và điều này chắc chắn sẽ không tốt cho quá trình học nói, học ngôn ngữ hay học giao tiếp ở nhóm trẻ chậm nói.

Trẻ chậm nói nên bổ sung gì
Bổ sung iod giúp tăng khả năng tập trung và linh hoạt hơn cho trẻ

Bên cạnh đó các bác sĩ cũng cho biết thiếu hai nhóm chất này có thể tăng cường nguy cơ mắc rất nhiều bệnh lý nguy hiểm khác nên không chỉ riêng với trẻ chậm nói mà ai cũng cần tăng cường bổ sung hai nhóm chất này. Trẻ chậm nói nên bổ sung gì thì có thể thêm các thực phẩm sau vào thực đơn hằng ngày cho con như huyết, gan, thịt, cá, các nhóm rau xanh hoặc một số loại đậu..

Một số nhóm chất khác

Thực tế bất cứ nhóm chất nào cũng cần thiết cho sự phát triển và cải thiện tích cực của trẻ chậm nói. Chẳng hạn

  • Protein: đây là một chất không thể thiếu để đảm bảo các hoạt động thường ngày của trẻ, thiếu chất này cơ thể sẽ cực kỳ mệt mỏi, uể oải như không còn sức sống và chắc chắn không thể tập trung và tiếp nhận tốt những gì được dạy. Nhóm chất này thường có trong các thực phẩm như trứng, sữa chua, bông cải xanh, các loại hạt..
  • Vitamin C: đây cũng là nhóm chất cực kỳ quan trọng trong quá trình phát triển ở những năm tháng đầu đời của trẻ bởi đây là chất dẫn truyền thần kinh cực kỳ quan trọng. Đặc biệt nhóm chất này còn có liên quan tới v dopamine 6 giúp giảm các hành vi mang tính chất rập khuôn ở nhóm trẻ rối loạn phổ tự kỷ nên cũng cần thiết nếu trẻ chậm nói có liên quan đến yếu tố này. Vitamin C còn giúp tăng cường sức đề kháng và sự tỉnh táo, góp phần giúp trẻ tập trung hơn. Do đó nếu còn băn khoăn trẻ chậm nói nên bổ sung gì thì nhất định nên thêm vào các thực phẩm như bưởi, cam, quýt, ớt chuông đỏ, quả kiwi cho trẻ..
  • Axit Amin: nhóm chất này giúp tăng khả năng minh mẫn, linh hoạt và ghi nhớ thông tin của não bộ đồng thời giúp hệ thần kinh được thư giãn thoải mái hơn. Trẻ chậm nói nên bổ sung gì thì hãy tham khảo tăng cường thêm hạt diêm mạch, trứng, sữa trong thực đơn cho trẻ hằng ngày.

Trẻ chậm nói nên bổ sung gì và một số điều cần lưu ý

Như đã nói, chậm nói có thể xuất hiện do rất nhiều nguyên nhân với các đặc điểm khác nhau. Dinh dưỡng là một điều cần thiết cho trẻ nhỏ nhưng nếu bổ sung không đúng cách có thể gây hại ngược lại cho trẻ. Chẳng hạn như với các nhóm trẻ đặc biệt hay chính là trẻ tự kỷ, cùng nhóm dinh dưỡng đó sữa bò lại có thể khiến con bị dị ứng và cực kỳ khó chịu. Do đó cần cực kỳ thận trọng.

Trẻ chậm nói nên bổ sung gì
Bổ sung dinh dưỡng cho trẻ chậm nói là cần thiết nhưng cần phải đúng cách, đúng đối tượng, đúng nguyên nhân

Trẻ chậm nói nên bổ sung gì chắc chắn là một điều cha mẹ cần phải nắm bắt chính xác thì mới có thể bổ sung đúng cách, đúng nhu cầu cho trẻ. Thực tế bất cứ chất nào cũng hầu như cần thiết cho quá trình phát triển của trẻ, quan trọng là bổ sung như thế nào, liều lượng ra sao. Do đó, phụ huynh cần lưu ý một số vấn đề sau khi chăm sóc về dinh dưỡng cho trẻ chậm nói

  • Đưa trẻ đến thăm khám bác sĩ để xác định chính xác nguyên nhân, tình trạng của con, từ đó mới có hướng can thiệp điều trị hay bổ sung dinh dưỡng hợp lý
  • Trao đổi trực tiếp với bác sĩ để cách bổ sung dinh dưỡng cho trẻ và cân đối một cách đầy đủ; tránh tình trạng bổ sung dư thừa chất này, thiếu chất khác
  • Nếu trẻ thuộc nhóm tự kỷ thì chế độ kiêng khem của trẻ khá gắt gao do cơ địa của con cực kỳ nhạy cảm, dễ bị kích ứng, chẳng hạn trẻ không thể uống được sữa bò hay các thực phẩm từ sữa bò; không thể dùng một số loại hạt nếu đã được phát triển nhờ các chất tăng trưởng hay có nguy cơ gây đột biến gen; các loại quả có múi; bột mì, bột ngũ cốc; các thực phẩm chế biến quá nhiều đường, đặc biệt là đường nhân tạo trong nước ngọt hay bánh kẹo; đồ ăn lên men cũng không thực sự tốt cho trẻ.. Trẻ chậm nói nên bổ sung gì thì dinh dưỡng của trẻ tự kỷ rất đặc biệt nên không phải thực phẩm nào chứa các nhóm chất tốt cũng là tốt cho con nên cần phải thực sự chú ý
  • Lựa chọn nguồn thực phẩm sạch, có nguồn gốc rõ ràng, không sử dụng đồ hộp hay các loại thức ăn nhanh, đồ ăn không đảm bảo vệ sinh, đồ ăn có dấu hiệu hư hỏng cũng là điều kiện tiên quyết để tốt cho não bộ và sức khỏe thể chất của trẻ chậm nói nói riêng và trẻ nhỏ nói chung
  • Nên ưu tiên các món ăn tự chế biến tại nhà để có thể kiểm soát lượng dầu mỡ, các loại gia vị cũng như các chế biến một cách phù hợp. Hạn chế tối thiểu việc dùng dầu mỡ quá nhiều, nêm nếm quá tay các loại đường hay muối cũng đều rất tốt cho sức khỏe của trẻ nhỏ. Hơn hết việc dùng quá nhiều đường dễ gây ra các kích thích khiến trẻ tự kỷ dễ cáu kỉnh nên phụ huynh cần chú ý
  • Sử dụng các thực phẩm dễ tiêu hóa rất cần thiết cho trẻ. Với một số nhóm trẻ chậm nói có thể được yêu cầu sử dụng các loại đồ ăn cứng, đồ ăn có độ dai để tăng cường vận động cơ miệng để biết nói nhanh hơn, nhưng quan trọng vẫn là các thực phẩm đó phải dễ tiêu hóa, tuyệt đối không dùng các thực phẩm khó tiêu khiến cho trẻ bị đầy bụng
  • Trẻ chậm nói nên bổ sung gì cũng có thể tham khảo các dạng viên uống bổ sung để đảm bảo con có thể hấp thụ hàm lượng các dưỡng chất tốt nhất, tuy nhiên cần phải xem xét loại viên uống để đảm bảo phù hợp với độ tuổi và tình trạng của trẻ. Chẳng hạn để nhóm trẻ 3-4 tuổi uống các dạng viên cứng đôi khi có thể khiến trẻ bị nghẹn nên cần phải cực kỳ chú ý
  • Cân đối dinh dưỡng và việc bổ sung dinh dưỡng, cho trẻ ăn uống điều độ trong một khung giờ nhất định để tạo dần thói quen cho con. Đặc biệt với trẻ tự kỷ, việc ăn sai bữa hay ăn quá khuya có thể khiến trẻ cảm thấy khó chịu, bức bối cùng rất nhiều ảnh hưởng khác

Mặt khác dinh dưỡng cũng chỉ là một phần, nếu phụ huynh chỉ tập trung vào việc trẻ chậm nói nên bổ sung gì thì chắc chắn không thể giúp trẻ nói nhanh hơn. Điều cần thiết phụ huynh cần làm chính là tăng cường các hoạt động tương tác, giáo dục, trò chuyện, chia sẻ và giao tiếp với con hằng ngày. Đây mới chính là các hoạt động giúp trẻ tăng cường lời nói, ngôn ngữ và nhận thức hiệu quả.

Nói chung trẻ chậm nói có liên quan đến rất nhiều nguyên nhân, nhiều vấn đề và muốn cải thiện tình trạng này cần phải kết hợp giữa rất nhiều yếu tố. Không chỉ là dinh dưỡng mà còn là về cách giáo dục, môi trường sống, các kỹ thuật giáo dục tuy nhiên cũng phải mất rất nhiều thời gian. Phát hiện và can thiệp sớm đúng cách là nguyên tắc hàng đầu để khắc phục tình trạng này.

Trên đây là một số chia sẻ giúp giải đáp băn khoăn trẻ chậm nói nên bổ sung gì để cải thiện được các kỹ năng thiếu hụt này hiệu quả. Gia đình khi thấy trẻ có dấu hiệu chậm nói hơn các bạn đồng trang lứa nên sớm đưa con đi thăm khám và trao đổi chi tiết với các bác sĩ, chuyên gia để tìm hướng hỗ trợ con chính xác, nhanh chóng nhất.

Có thể bạn quan tâm:

Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *