Rối loạn Stress cấp tính (ASD) là gì? Chẩn đoán và điều trị

Rối loạn stress cấp tính (Acute Stress Disorder – ASD) là một dạng rối loạn tâm lý chỉ kéo dài trong 3 – 30 ngày và thường khởi phát sau vài ngày trải qua sự kiện gây sang chấn mạnh. Các triệu chứng của ASD giống với rối loạn stress sau sang chấn (PTSD) nhưng thời gian tiến triển ngắn hơn.

Rối loạn Stress cấp tính (ASD) là gì?

Rối loạn stress cấp tính (Acute Stress Disorder – ASD) là một dạng rối loạn tâm lý xảy ra trong khoảng 1 tháng kể từ thời điểm trải qua hoặc chứng kiến sự kiện gây ra sang chấn tâm lý mạnh. Các triệu chứng của ASD thường khởi phát trong 2 – 4 ngày sau sang chấn, xảy ra trong ít nhất 3 ngày và kéo dài không quá 1 tháng.

Rối loạn này đặc trưng bởi sự suy sụp tinh thần rõ rệt, với triệu chứng điển hình là sự xuất hiện không chủ ý và có tính chất thâm nhập của các sự kiện gây sang chấn (có thể xuất hiện ở dạng giấc mơ, ác mộng, ảo tưởng hoặc ý nghĩ). Người bệnh có phản ứng né tránh các không gian, đối tượng và lời nói gợi nhắc đến sự kiện, đi kèm với sự tiêu cực trong tâm trạng – phản ứng và đôi khi xuất hiện các triệu chứng phân ly.

Rối loạn stress cấp tính là vấn đề tâm lý tương đối mới và chỉ được đề cập từ năm 1994. Các triệu chứng của rối loạn này có nhiều điểm tương đồng với rối loạn stress sang sang chấn (PTSD). Tuy nhiên, ASD chỉ phát sinh triệu chứng trong vòng 3 – 30 ngày. Trong khi PTSD có triệu chứng kéo dài ít nhất trong vòng 1 tháng.

Nguy cơ mắc ASD phụ thuộc vào ngưỡng chịu đựng sang chấn tâm lý của từng người. Điều này phụ thuộc vào mức độ của sự kiện gây sang chấn, kinh nghiệm sống, nền văn hóa, độ tuổi, giới tính,… Chính vì sự đa dạng trong mức độ chịu đựng sang chấn tâm lý nên hiện nay, tỷ lệ người mắc ASD vẫn chưa được thống kê đầy đủ. Theo ghi nhận của các bệnh viện, khoảng 6 – 33% các cựu chiến binh Hoa Kỳ có biểu hiện ASD sau khi trải qua các trận chiến khốc liệt.

Nguyên nhân gây rối loạn stress cấp tính (ASD)

Rối loạn stress cấp tính (ASD) thường xảy ra sau 2 – 4 ngày kể từ thời điểm trải qua các sự kiện có tính chất đau buồn. Tuy nhiên như đã đề cập, việc phát triển rối loạn này phụ thuộc vào ngưỡng chịu đựng chấn thương tâm lý ở mỗi người.

Về cơ chế bệnh sinh, các chuyên gia nhận thấy khi bị chấn thương tâm lý mạnh, cortisol và catecholamine có hiện tượng tăng bài tiết dẫn đến sự đáp ứng của hàng loạt các cơ quan trong cơ thể. Tình trạng này kiến cho nồng độ serotonin giảm thấp và ảnh hưởng đến hoạt động của một số bộ phận bên trong não bộ. Đây chính là lý do dẫn đến các triệu chứng của ASD và rối loạn stress sau sang chấn (PTSD).

Các sự kiện có thể gây ra rối loạn stress cấp tính bao gồm:

• Cái chết của người thân, bạn bè hoặc bạn đời
• Trải qua thảm họa thiên nhiên có tính chất nghiêm trọng gây tổn thất lớn về người và của
• Tai nạn xe hơi, máy bay
• Bị chấn thương nặng (thường là chấn thương sọ não)
• Được chẩn đoán mắc các bệnh nan y như ung thư
• Bị ngược đãi, bạo lực, cưỡng hiếp và tấn công tình dục
• Bị bắt cóc và đe dọa bằng vũ lực

Trên thực tế, ASD không chỉ xảy ra khi người bệnh chứng kiến và trải qua những sự kiện trên. Rối loạn này hoàn toàn có thể phát triển ngay cả khi bệnh nhân chỉ trải nghiệm gián tiếp thông qua lời kể của người khác. Trong đó đa phần người phải trải qua sự kiện gây sang chấn thường là những người thân thiết như bố mẹ, bạn thân, vợ/ chồng hoặc con cái. Chẳng hạn như người mẹ có thể bị ASD hoặc PTSD khi biết con cái bị bạo hành, ngược đãi và cưỡng hiếp.

Việc trải qua những sự kiện đau buồn sẽ gây ra sự suy sụp về tinh thần đối với hầu hết mọi người. Tuy nhiên, chỉ có một số trường hợp phát triển các triệu chứng rối loạn stress cấp tính. Các chuyên gia nhận thấy, nguy cơ mắc rối loạn này tăng lên đáng kể khi có các yếu tố như:

• Đã từng trải qua các sự kiện tương tự (nhất là vào giai đoạn thời thơ ấu)
• Mắc các rối loạn tâm thần như trầm cảm, rối loạn lo âu, rối loạn hoang tưởng,…
• Từng xuất hiện rối loạn phân ly sau khi chứng kiến/ trải qua các sự kiện có tính chất đau buồn

Các chuyên gia cũng nhận thấy, nữ giới dưới 40 tuổi có khả năng mắc rối loạn stress cấp tính cao hơn so với nam giới và người trên 40 tuổi. Giả thuyết được đưa ra là nữ giới có tính cách mềm yếu, dễ tổn thương và bị ám ảnh khi chứng kiến các hành vi man rợ, khủng khiếp hơn so với nam giới.

Hơn nữa, người dưới 40 tuổi có kinh nghiệm sống còn hạn chế nên ngưỡng chịu đựng cũng thấp hơn so với người từ 40 tuổi trở lên. Tuy nhiên, con số này chỉ có tính chất tương đối vì trên thực tế, ngưỡng chịu đựng chấn thương tâm lý phụ thuộc vào yếu tố văn hóa, tính cách,…

Triệu chứng của rối loạn stress cấp tính (ASD)

Rối loạn stress cấp tính (ASD) có triệu chứng tương tự như rối loạn căng thẳng sau chấn thương (PTSD) và chỉ có sự khác biệt về thời gian. Rối loạn này có 5 nhóm triệu chứng chính bao gồm sự hồi tưởng sự kiện có tính chất thâm nhập; tâm trạng tiêu cực; phản ứng né tránh; các triệu chứng phân ly; phản ứng thể chất – cảm xúc.

Sự hồi tưởng về sự kiện có tính chất thâm nhập:

• Sau khoảng 2 – 4 ngày trải qua sự kiện gây sang chấn, bệnh nhân có thể xuất hiện ý nghĩ không chủ ý với nội dung là sự kiện gây đau buồn. Ngoài ý nghĩ, sự kiện cũng có thể được hồi tưởng thông qua giấc mơ hoặc ác mộng.
• Điểm đặc biệt là các ý nghĩ, giấc mơ này có tính chất thâm nhập, bệnh nhân cảm nhận rõ cảm xúc và có cảm giác mọi thứ đang diễn ra trước mắt.
• Nếu nằm mơ hoặc gặp ác mộng, bệnh nhân có thể tỉnh giấc, cảm nhận được tính chân thực của giấc mơ cùng với cảm xúc dữ dội (sợ hãi, khóc lóc) và nhiều luồng suy nghĩ đan xen.
• Sự tái hiện có tính chất thâm nhập này diễn ra liên tục và lặp đi lặp lại khiến bệnh nhân trải qua cảm giác đau khổ và suy sụp về tinh thần.

Các phản ứng né tránh:

• Bên cạnh sự hồi tưởng có tính chất thâm nhập, bệnh nhân rối loạn stress cấp tính còn có các phản ứng né tránh như cố gắng né tránh các đối tượng, sự việc, không gian, địa điểm,… gợi nhắc đến những sự kiện gây ra tổn thương tâm lý.
• Người bệnh cố gắng không nhắc đến sự kiện cả trong lời nói và suy nghĩ. Tuy nhiên, các sự kiện có thể xuất hiện trong ý nghĩ một cách không tự chủ, có tính chất dai dẳng và lặp đi lặp lại.
• Né tránh khi có ai đó yêu cầu kể lại sự kiện. Thậm chí, người bệnh có thể phản ứng quá khích nếu người khác liên tục nhắc đến sự kiện gây đau buồn và yêu cầu bản thân bảy tỏ thái độ, cảm xúc về sự kiện này.

Tâm trạng, phản ứng tiêu cực:

• Sự xuất hiện liên tục của các ý nghĩ, giấc mơ và ác mộng với nội dung là sự kiện gây sang chấn khiến tâm trạng của người bệnh giảm thấp.
• Bệnh nhân bắt đầu hình thành suy nghĩ tiêu cực về bản thân và loài người. Thậm chí một số người cảm thấy ghê tởm sự độc ác của con người.
• Dần hình thành sự méo mó trong nhận thức, người bệnh thường suy nghĩ sai lệch về nguyên nhân và hậu quả của các sự kiện sang chấn. Đôi khi tự đổ lỗi cho bản thân hoặc những người xung quanh để tránh cảm giác xấu hổ, bi quan, tuyệt vọng.
• Thường trực cảm giác sợ hãi, xấu hổ, tức giận, bồn chồn, lo lắng, tội lỗi,…
• Sự giảm thấp của tâm trạng khiến người bệnh giảm hoặc mất hứng thú với các hoạt động xung quanh
• Bản thân người bệnh có thể mất cảm giác và tê liệt với mọi thứ
• Luôn cảm thấy cô đơn, lạc lõng và tách biệt với mọi người
• Sự ám ảnh và sợ hãi quá mức có thể gây ra một số vấn đề về trí nhớ. Thường gặp nhất là tình trạng mất một đoạn ký ức liên quan đến sự kiện sang chấn.
• Mất hoàn toàn các cảm xúc tích cực như yêu thương, hài lòng, vui vẻ, hạnh phúc,…

Các triệu chứng phân ly:

• Rối loạn phân ly thường xảy ra sau khi trải qua các sự kiện gây tổn thương tâm lý mạnh.
• Bệnh nhân ASD sẽ gặp phải các triệu chứng như thay đổi cảm giác với mọi thứ xung quanh, mất đi ký ức quan trọng trong sự kiện (quên phân ly), giảm nhận thức về môi trường xung quanh.
• Có cảm giác những sự kiện đã xảy ra đang tái hiện trước mắt
• Mất cảm giác về thực tại (tri giác thay đổi, cảm thấy thời gian trôi chậm lại, sững sờ,…)
• Bệnh nhân có cảm giác rằng cảm xúc và suy nghĩ gần như không thuộc về bản thân mà là của một người khác.

Phản ứng thể chất – cảm xúc:

• Các nhóm triệu chứng trên tác động đáng kể đến cảm xúc và thể chất của người bệnh.Người bị rối loạn stress cấp tính thường bị rối loạn giấc ngủ, dễ tỉnh giấc do gặp ác mộng, hay giật mình, sợ hãi tột độ,…
• Nóng nảy, dễ tức giận và có các hành vi quá khích, hung hăng,… Một số bệnh nhân có thể phát sinh các hành vi không suy nghĩ và thiếu thận trọng (uống nhiều rượu bia, đua xe, lái xe thiếu thận trọng,…)
• Luôn quan sát mọi thứ xung quanh với tâm thế đề phòng cao độ. Biểu hiện thường thấy là bệnh nhân luôn nhìn ngó xung quanh với ánh mắt nghi ngờ và sự căng thẳng hiện rõ trên khuôn mặt.
• Khó tập trung và dễ bị kích thích.

Các triệu chứng rối loạn stress cấp tính có thể đi kèm với biểu hiện trầm cảm và rối loạn lo âu. Trong những trường hợp này, triệu chứng sẽ đa dạng và khó nhận biết hơn. Với trẻ dưới 6 tuổi, ASD có thể được biểu hiện qua sự sợ hãi, kinh hoàng và la hét khi ai đó đề cập đến sự kiện gây đau buồn. Trẻ thường xuyên gặp phải ác mộng và đôi khi tái hiện lại sự kiện thông qua trò chơi.

Ảnh hưởng của rối loạn stress cấp tính

Rối loạn stress cấp tính (ASD) là rối loạn tâm lý xảy ra trong thời gian ngắn, kéo dài ít nhất 3 ngày và tối đa là 1 tháng. Ảnh hưởng đầu tiên của rối loạn này là giảm đáp ứng cảm xúc, bệnh nhân bị suy sụp tinh thần, luôn có cảm giác tội lỗi, buồn bã, bi quan, sợ hãi, kinh hoàng,… Bên cạnh đó, phản ứng né tránh và sự thay đổi về nhận thức – cảm xúc cũng gây ra những ảnh hưởng đáng kể đối với chất lượng cuộc sống.

Khi trải qua rối loạn stress cấp tính, bệnh nhân gần như không thể học tập và làm việc bình thường do giảm khả năng tập trung. Các mâu thuẫn và xung đột cũng có thể gia tăng do người bệnh dễ kích động và nảy sinh các hành vi thiếu thận trọng. Ngoài ra, sự quan sát và chú ý quá mức của người bệnh cũng khiến những người xung quanh cảm thấy không thoải mái. Do đó, bệnh nhân ASD còn phải đối mặt với nguy cơ đánh mất các mối quan hệ thân thiết và gặp nhiều phiền toái trong cuộc sống.

Tuy nhiên, nếu được thăm khám và điều trị sớm, rối loạn stress cấp tính hoàn toàn có thể chữa khỏi. Vì triệu chứng chỉ xảy ra trong tối đa 1 tháng nên các ảnh hưởng của rối loạn này thường nhẹ hơn so với PTSD – rối loạn stress sau sang chấn. Ngược lại, những trường hợp không được điều trị có thể phát triển thành PTSD, đồng thời gia tăng nguy cơ trầm cảm, rối loạn lo âu và các rối loạn tâm thần khác.

Chẩn đoán rối loạn stress cấp tính (ASD)

Rối loạn stress cấp tính (ASD) được chẩn đoán thông qua DSM-5 hoặc ICD-10. Cả hai tiêu chuẩn này được sử dụng triệu chứng lâm sàng để chẩn đoán bệnh. Ngoài ra, bệnh nhân cũng sẽ được chẩn đoán phân biệt với các rối loạn do stress nhưng không đủ tiêu chuẩn chẩn đoán ASD. Bên cạnh đó, các bác sĩ cũng sẽ chẩn đoán với một số trường hợp giả bệnh để vụ lợi, tranh chấp tài sản,…

– Tiêu chuẩn chẩn đoán rối loạn stress cấp tính theo DSM-5:

• Bệnh nhân phải phơi nhiễm với sự kiện gây sang chấn (có thể là trải nghiệm hoặc chứng kiến). Sự kiện này phải gây ra phản ứng bất lực, ghê rợn và khiếp sợ.
• Có từ 3 hoặc nhiều hơn các triệu chứng có tính chất phân ly (quên phân ly, giải thể nhân cách, tri giác sai thực tại, không có đáp ứng với cảm xúc, bị tách rời với thực tại,…)
• Sự kiện sang chấn thường được tái hiện lại thông qua ý nghĩ không chủ ý, ác mộng, giấc mơ, ảo tưởng,…
• Có phản ứng né tránh những yếu tố gợi nhắc đến sự kiện đã xảy ra
• Có biểu hiện lo âu và tăng kích thích (bất an, bồn chồn, giật mình, khó tập trung, khó ngủ, hay tức giận,…)
• Các triệu chứng phải ảnh hưởng đáng kể đến việc học, nghề nghiệp và các hoạt động sinh hoạt
• Triệu chứng xuất hiện sau sự kiện khoảng 2 – 4 ngày, kéo dài ít nhất 3 ngày và tối đa trong 1 tháng
• Các triệu chứng kể trên chỉ được chẩn đoán là rối loạn stress cấp tính khi không liên quan đến thuốc, ma túy và chất gây nghiện. Đồng thời không phải do các bệnh toàn thân gây ra và không có đủ tiêu chuẩn để chẩn đoán rối loạn loạn thần.

Khác với DSM-5, ICD-10 chẩn đoán rối loạn stress cấp tính khi triệu chứng xảy ra sau vài phút đến vài giờ sau sự kiên và biến mất trong khoảng 2 – 3 ngày. Tiêu chuẩn ICD-10 vừa có thể chẩn đoán xác định vừa đánh giá được mức độ nghiêm trọng của rối loạn stress cấp tính (ASD).

Các phương pháp điều trị rối loạn stress cấp tính

Rối loạn stress cấp tính cần phải được điều trị sớm để tránh tình trạng chuyển sang rối loạn căng thẳng sau chấn thương (PTSD). Nhìn chung, điều trị ASD thường mang lại kết quả tốt. Tuy nhiên, mức độ triệu chứng và thời gian tiến triển của rối loạn này phụ thuộc khá nhiều vào kinh nhiệm sống, tiền sử gia đình, tác động xã hội, nhân cách của bệnh nhân và các rối loạn tâm thần đi kèm.

Tương tự như các rối loạn liên quan đến stress, rối loạn stress cấp tính thường được điều trị bằng thuốc và tâm lý trị liệu:

1. Sử dụng thuốc

Trên thực tế, việc sử dụng thuốc cho bệnh nhân rối loạn stress cấp tính còn hạn chế do khả năng đáp ứng kém. Tuy nhiên, bệnh nhân vẫn sẽ được chỉ định một số thuốc để giảm các phản ứng tiêu cực và hành vi kích động, hung hăng.

Một số loại thuốc được sử dụng trong điều trị rối loạn stress cấp tính:

• Thuốc chống trầm cảm (thường dùng nhất là SSRIs)
• Thuốc ức chế adrenergic (Propranolol)
• Thuốc an thần benzodiazepin được sử dụng để cải thiện tình trạng kích động, các triệu chứng phân ly, sợ hãi, kinh hoàng, lo âu quá mức,… Thuốc có khả năng gây nghiện nên chỉ được sử dụng khi thực sự cần thiết. Các loại thuốc thông dụng bao gồm Rivotril, Tranxene, Lexomil, Seduxen.
• Thuốc an thần kinh (được sử dụng khi benzodiazepin không mang lại hiệu quả)

Trong tất cả các loại thuốc được sử dụng, benzodiazepin là loại thuốc mang lại hiệu quả rõ rệt nhất. Tuy nhiên, vì thuốc có thể gây nghiện và tiềm ẩn nhiều rủi ro nên chỉ được sử dụng trong trường hợp cần thiết. Các loại thuốc khác được đánh giá an toàn hơn nhưng về không mang lại cải thiện rõ rệt.

2. Tâm lý liệu pháp

Tâm lý liệu pháp (trị liệu tâm lý) được xem là phương pháp chính trong điều trị rối loạn stress cấp tính, rối loạn căng thẳng sau chấn thương và các rối loạn do stress khác. Mục tiêu của phương pháp này là giúp bệnh nhân thoát khỏi sự ám ảnh về sự kiện đã xảy ra, từ đó giảm thiểu các hành vi kích động, trở lại trạng thái tâm lý bình thường và dần ổn định cuộc sống.

Trước tiên, bệnh nhân sẽ được đưa ra khỏi môi trường gây sang chấn tâm lý để giảm thiểu tối đa sự tái hiện hồi ức có tính chất thâm nhập. Do đó, một số người bệnh sẽ được điều trị nội trú tại các trung tâm và bệnh viện. Tách rời khỏi môi trường gây sang chấn tâm lý sẽ giúp bệnh nhân giảm thiểu nỗi sợ hãi, lo âu, hốt hoảng và ổn định hơn về tâm trạng.

Ban đầu, các chuyên gia tâm lý sẽ động viện, an ủi để người bệnh cảm thấy yên tâm và nhận biết rằng các sự kiện gây nguy hiểm đã kết thúc, hoàn toàn không xảy ra trong thực tại. Bên cạnh đó, bệnh nhân cũng sẽ được hướng dẫn kỹ thuật thở và một số bài tập thư giãn để giải tỏa căng thẳng, lo âu và giảm bớt các triệu chứng khó chịu.

Các liệu pháp tâm lý trị liệu được áp dụng cho bệnh nhân rối loạn stress cấp tính:

• Liệu pháp nhận thức – hành vi (CBT): Liệu pháp nhận thức – hành vi là phương pháp hiệu quả trong điều trị rối loạn stress cấp tính (ASD). Tuy nhiên, một số chuyên gia cho rằng, các triệu chứng ASD sẽ tự khỏi sau khoảng 1 tháng nên không nhất thiết phải áp dụng liệu pháp này. Nhưng nhìn chung, CBT vẫn được thực hiện cho người bị rối loạn stress cấp tính để nâng đỡ tinh thần,giảm các hành vi kích động và ngăn ngừa ASD chuyển biến thành PTSD (rối loạn căng thẳng sau chấn thương).
• Liệu pháp phơi nhiễm: Liệu pháp phơi nhiễm cũng được cân nhắc trong một số trường hợp rối loạn stress cấp tính khi sự kiện gây sang chấn được gợi nhắc thông qua nhiều đối tượng, không gian trong cuộc sống. Chẳng hạn như người bệnh né tránh di chuyển bằng các phương tiện giao thông do gặp phải tai nạn nghiêm trọng. Phản ứng né tránh trong những trường hợp này ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống. Do đó, bệnh nhân có thể được chỉ định liệu pháp phơi nhiễm. Liệu pháp này cho phép người bệnh tiếp cận với các không gian, địa điểm, đối tượng,… gợi nhắc đến sự kiện gây sang chấn theo tần suất và mức độ tăng dần với mục tiêu giảm phản ứng né tránh và kiểm soát sự sợ hãi kinh hoàng.
• Liệu pháp thôi miên: Liệu pháp thôi miên thường được áp dụng cho bệnh nhân rối loạn stress cấp tính có biểu hiện trầm cảm và rối loạn lo âu. Liệu pháp này được thực hiện bằng cách đưa bệnh nhân vào trạng thái thư giãn để có thể bộc lộ cảm xúc và suy nghĩ thật. Thông qua liệu pháp này, bệnh nhân có thể giải tỏa các cảm xúc tiêu cực và cải thiện khả năng tập trung khi học tập, làm việc.

Liệu pháp tâm lý mang lại hiệu quả cao trong điều trị rối loạn stress cấp tính (ASD). Ngoài trị liệu cá nhân, bệnh nhân cũng sẽ được trị liệu theo nhóm và gia đình để đạt hiệu quả cao hơn. Trong trị liệu nhóm, các thành viên tham gia có thể thoải mái chia sẻ để được xoa dịu tâm trạng và cảm nhận rõ sự gắn kết giữa bản thân và những người xung quanh.

3. Các biện pháp hỗ trợ

Rối loạn stress cấp tính khiến bệnh nhân rơi vào trạng thái căng thẳng, bi quan, vô vọng, nóng nảy và dễ nổi giận. Để cải thiện các triệu chứng này, bệnh nhân có thể áp dụng một số biện pháp hỗ trợ như:

• Thực hành thiền và các bài tập thư giãn hằng ngày để giải tỏa căng thẳng và kiểm soát các cảm xúc tiêu cực. Ngoài ra, các bài tập này còn giúp giảm mất ngủ, đau nhức cơ thể, mệt mỏi và khắc phục một số triệu chứng cơ thể do ASD gây ra.
• Học kỹ thuật hít thở sâu cũng là cách giải tỏa căng thẳng và phiền muộn tốt. Với kỹ thuật này, bệnh nhân có thể thực hành ngay trong các tình huống để kiểm soát sự nóng giận và những hành vi quá khích của bản thân.
• Nên chia sẻ vấn đề đang gặp phải với người thân và bạn bè. Cách này sẽ giúp cho người bệnh giải tỏa những cảm xúc dồn nén và cảm thấy thoải mái, dễ chịu hơn.
• Người bị rối loạn stress cấp tính luôn tách biệt, lạc lõng và đôi khi cảm thấy mọi thứ xung quanh gần như không tồn tại. Để cải thiện các triệu chứng này, bệnh nhân nên viết nhật ký hằng ngày. Thói quen viết nhật ký góp phần giải tỏa các cảm xúc dồn nén và giúp bản thân nhìn nhận khách quan hơn về tâm trạng, suy nghĩ và nhận thức của chính mình.
• Sự suy sụp về tinh thần thường dẫn đến ăn uống kém, mất ngủ và suy nhược. Do đó, người bệnh cũng cần xây dựng chế độ ăn uống hợp lý và tăng cường tập thể dục thể thao để nâng đỡ thể trạng.

Phòng ngừa rối loạn stress cấp tính (ASD)

Về cơ bản, rối loạn stress cấp tính (ASD) không thể phòng ngừa bởi những sự kiện sang chấn tâm lý có thể xảy ra không theo dự định hay mong muốn của con người. Tuy nhiên, chủ động thực hiện một số biện pháp sau có thể giảm nguy cơ phát triển rối loạn này đáng kể:

• Tiếp nhận tham vấn và trị liệu tâm lý ngay sau khi trải qua sự kiện gây sang chấn tâm lý nghiêm trọng. Biện pháp này có thể giảm nguy cơ bị rối loạn stress cấp tính và rối loạn stress sau sang chấn đáng kể.
• Người bị rối loạn lo âu và trầm cảm có nguy cơ bị ASD cao hơn. Do đó, thăm khám và điều trị các rối loạn tâm thần sẵn có cũng là cách phòng ngừa bệnh lý này hiệu quả.
• Ngưỡng chịu đựng sang chấn tâm lý thấp thường do kinh nghiệm và kỹ năng sống nghèo nàn. Vì vậy, nên trau dồi kỹ năng sống, rèn giũa bản thân để hạn chế các vấn đề tâm lý khi phải đối mặt với biến cố.
• Chăm sóc cả tinh thần và thể chất để bản thân vững vàng hơn trước những biến cố và khó khăn xảy ra trong cuộc sống.

Rối loạn stress cấp tính (ASD) là một dạng rối loạn tâm lý khá phổ biến chỉ xảy ra trong khoảng 3 – 30 ngày. Tuy nhiên nếu không được điều trị và chăm sóc đúng cách, rối loạn này có thể phát triển thành rối loạn stress sau sang chấn và nhiều vấn đề tâm thần khác.

Tham khảo thêm:

• Stress là gì? Nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và điều trị
• 17 Cách giảm stress, căng thẳng nhanh chóng hiệu quả