Giải phóng cảm xúc (Catharsis): Cách giúp loại bỏ hết tiêu cực

Giải phóng cảm xúc giúp con người thoát khỏi sự tiêu cực bên trong tinh thần. Không nên duy trì việc kìm nén những sự căng thẳng, lo âu, bức xúc trong người lâu ngày. Nếu không được giải quyết rất có thể gây ra những bệnh lý nguy hiểm về cả tinh thần lẫn thể chất.

Giải phóng cảm xúc có nghĩa là gì?

Giải phóng cảm xúc (Catharsis) là một thuật ngữ chỉ về việc cho những suy nghĩ tiêu cực như: dồn nén, ức chế, căng thẳng, lo âu, mệt mỏi,… ra khỏi tâm trí và cơ thể. Như một sự trút bỏ gánh nặng đeo bám dai dẳng trong suy nghĩ và cảm xúc của con người. Đây là một nhu cầu tự nhiên và vô thức của cơ thể.

Khi tâm trạng bắt đầu có dấu hiệu xấu đi, không còn năng lượng tốt để làm bất cứ việc gì hoặc luôn cảm thấy mệt mỏi, bế tắc mọi thứ. Những dấu hiệu đó cho thấy bản thân đang cần phải giải phóng cảm xúc, thanh lọc tâm trí để cơ thể nhẹ nhàng và tỉnh táo hơn.

Giống như việc bị dư năng lượng, nếu không giải phóng thì chắc chắn cơ thể sẽ không thể tiếp nhận thêm bất cứ hoạt động nào cung cấp năng lượng. Ví dụ khi bạn đang quá dư thừa năng lượng trong cơ thể, nếu bạn không giải phóng nó bằng cách hoạt động thì bạn không thể ngủ ngon.

Khi tâm trạng quá nhiều cảm xúc nặng nề, tiêu cực, bắt buộc phải giải phóng bằng nhiều cách. Nếu không, những cảm xúc tiêu cực này sẽ khiến cuộc sống trở nên khó khăn hơn và tâm lý cũng bị ảnh hưởng nhiều. Khi tiêu cực, căng thẳng dồn nén lâu mà không được loại bỏ, con người sẽ sống trong sự mệt mỏi kéo theo những thất bại.

Ví dụ: Khi bạn bị sếp la và phê bình vì hiệu suất công việc kém, tâm trạng bạn bắt đầu tiêu cực. Nếu bạn không giải tỏa cảm xúc thất vọng, buồn chán, nó sẽ khiến bạn tiếp tục thất bại và kéo theo nhiều hệ lụy không mong muốn khác.

Xem thêm: Cảm Xúc Tiêu Cực: Nguyên Nhân, Biểu Hiệu & Cách Kiểm Soát

Giải phóng cảm xúc mang lại điều gì?

Việc để cảm xúc tiêu cực trong lòng quá lâu, chắc chắn sẽ gây ra những ảnh hưởng đến cuộc sống. Khi biết cách giải phóng cảm xúc hợp lý, nó sẽ mang lại nhiều điều tích cực cho tinh thần. Cảm xúc cũng giống như quá trình thu nạp thức ăn, khi ăn quá no, cơ thể sẽ cần thời gian tiêu hóa. Và khi cảm xúc quá nhiều cũng cần được giải phóng.

Khi giải tỏa được cảm xúc tiêu cực thành công, bản thân chúng ta sẽ nhận ra được nhiều bài học giá trị về nhận thức và những thay đổi tích cực về cuộc sống. Cảm xúc tiêu cực mang theo đó là việc thiếu năng lượng và sự tỉnh táo, nó sẽ tạo nên một chuỗi khó khăn. Giải tỏa được sự tiêu cực, cơ thể sẽ hào hứng làm việc, tạo nên sự hiệu quả.

Vì thế, vai trò của việc giải phóng cảm xúc rất quan trọng trong cuộc sống. Nó góp phần quyết định kết quả tiếp theo của những tình huống xung quanh chúng ta. Nếu mang trong mình những sự lo âu mệt mỏi, kết quả nhận lại sẽ không tốt. Còn nếu biết cách giải quyết nó, trả lại sự tích cực cho tâm trí thì những kết quả sau sẽ tốt đẹp hơn.

Cảm xúc tiêu cực tích tụ trong một thời gian sẽ khiến tâm trí bị rối loạn và thiếu tập trung. Sang chấn tâm lý, ám ảnh rối loạn lo âu, trầm cảm cũng là một nguyên nhân dẫn đến việc cảm xúc bị tiêu cực. Nếu không được giải tỏa, sẽ khiến những bệnh lý này thêm trầm trọng và nguy hiểm hơn.

Việc loại bỏ tiêu cực còn có thể giúp cơ thể khỏe mạnh hơn. Tuy đây là vấn đề về tâm lý nhưng nó cũng sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe. Cảm xúc trở nên quá mãnh liệt và chiếm lĩnh hết cơ thể, sẽ gây ra sự uể oải, mệt mỏi kéo theo là các chứng bệnh đau đầu, suy giảm hô hấp, đau xương khớp,… vì phải kìm nén quá nhiều cảm xúc xấu.

Catharsis cũng là một liệu pháp trị liệu tâm lý được áp dụng nhiều. Catharsis giúp nhận ra được những sự kiện ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý trong quá khứ. Nhưng đã bị kìm nén, dần quên mất lý do nó xuất hiện. Dẫn đến những căn bệnh tâm lý trầm trọng. Việc giải phóng cảm xúc sẽ giúp giảm bớt được các triệu chứng của bệnh.

Lịch sử hình thành Catharsis

Giải phóng cảm xúc được ra đời và xuất hiện đầu tiên trong một phương pháp chữa bệnh của nhà phân tâm học, bác sĩ tâm thần Josef Breuer (1842 – 1925). Là một phương pháp trị liệu lần đầu tiên được ông ứng dụng để chữa căn bệnh Hysteria cuồng loạn phân ly của một bệnh nhân.

Bằng cách thức thôi miên, Josef Breuer đã giúp cho bệnh nhân gợi nhớ về sự kiện trong quá khứ khiến bệnh nhân bị sang chấn tâm lý. Từ việc đó, đã giúp cho ông biết được nguồn cơn xuất phát của căn bệnh và giải quyết nó triệt để. Sau đó, các triệu chứng và hành vi cuồng loạn của bệnh nhân đã thuyên giảm nhiều.

Việc cho bệnh nhân thấy lại được sự kiện gây sang chấn là cách giúp bệnh nhân có thể giải tỏa được những tâm lý bức xúc dồn nén lâu nay. Không giải quyết được “gốc rễ” của sự việc, sẽ dẫn đến những kết quả không mong muốn. Đây được xem là bản chất của việc làm sạch, giải tỏa tinh thần cho bệnh nhân một cách hiệu quả.

Về tên gọi trong tiếng Anh, Catharsis có nghĩa là “thanh tẩy”, “thanh lọc” như một cách để nói về việc giải phóng những cảm xúc “bẩn” trong tinh thần. Nó xuất phát từ một từ trong tiếng Hy Lạp là katharsis. Catharsis chính là việc thanh lọc, tẩy rửa và làm sạch. Mục đích của thanh lọc là để mang đến sự thay đổi tích cực trong tâm trí.

Theo người Hy Lạp, họ tin rằng Catharsis như một nghi thức có thể giúp thanh tẩy giải phóng khỏi những tội lỗi, đau đớn và dơ bẩn. Khái niệm Catharsis đã được sử dụng trong lĩnh vực khác nhau nhưng phần lớn được ứng dụng thành công nhất là tâm lý học, giúp giải phóng những cảm xúc tiêu cực bị dồn nén của con người.

Đối tượng ứng dụng phương pháp giải phóng cảm xúc

Ai trong cuộc sống cũng có thể gặp nhiều sự căng thẳng và dồn nén cảm xúc tiêu cực. Việc này có thể xảy ra thường xuyên và tùy vào khả năng thích nghi của mỗi người mà họ có cách giải phóng cảm xúc khác nhau. Việc giải phóng cảm xúc thật ra cũng có thể đến từ những việc nhỏ trong đời sống.

Thông thường, phương pháp giải phóng cảm xúc sẽ được sử dụng nhiều đối với những người có quá nhiều căng thẳng, cảm xúc dồn nén lâu ngày mà không thể giải tỏa. Bằng những kỹ thuật chuyên môn, các bác sĩ tâm lý sẽ giúp bệnh nhân nói ra được những cảm xúc bị dồn nén. Từ đó sẽ giúp giải quyết được cốt lõi của vấn đề.

Lưu ý rằng khi đã thực hiện phương pháp giải phóng cảm xúc lên một người có bệnh tâm lý thật sự, cần nên có sự chỉ dẫn từ bác sĩ. Vì những người mắc bệnh tâm lý sẽ rất nguy hiểm nếu phải nhớ lại những quá khứ đau buồn. Các chuyên gia hoặc bác sĩ tâm lý sẽ có chuyên môn cao giúp đảm bảo được tiến trình chữa trị diễn ra an toàn.

Xem thêm: 5 Bài Tập Giảm Stress Căng Thẳng Đơn Giản Hiệu Quả

Ứng dụng giải phóng cảm xúc trong trị liệu tâm lý

Như đã phân tích, thì phương pháp giải phóng cảm xúc được xem là một trong những liệu pháp chữa trị tâm lý hiệu quả cho một số trường hợp tâm lý. Cụ thể như các bệnh nhân có những nỗi ám ảnh hoặc nỗi buồn trong quá khứ, giải phóng cảm xúc sẽ khiến họ nhớ lại và đối mặt giải quyết được vấn đề đó. Sau đó, các triệu chứng sẽ giảm đi.

Josef Breuer cũng đã từng áp dụng và thành công phương pháp này để trị liệu tâm lý cho một bệnh nhân cuồng loạn. Việc giải quyết được nguồn gốc của vấn đề sẽ giúp bệnh như giải tỏa được sự khó chịu, căng thẳng trong tâm trí. Freud cũng tin rằng phương pháp Catharsis có thể làm giảm được các triệu chứng đau khổ, thất vọng.

Ngoài ra, phương pháp giải phóng cảm xúc Catharsis còn có một công dụng khác cũng đạt được những thành tựu nhất định đó là hỗ trợ trị liệu rối loạn lo âu. Phương pháp này sẽ giúp làm giảm bớt các triệu chứng lo âu, căng thẳng cực độ của người mắc phải rối loạn lo âu. Đây cũng được coi là căn bệnh tâm lý phổ biến.

Ngoài Catharsis, thì y học cũng có rất nhiều cách khác giúp bệnh nhân có thể giải tỏa được những căng thẳng, tiêu cực của mình như: tâm động học, liệu pháp hành vi nhận thức CBT, giảm căng thẳng dựa trên chánh niệm (MBSR),…. Sẽ tùy vào tình trạng bệnh lý của mỗi bệnh nhân mà bác sĩ sẽ chỉ định một phương pháp phù hợp.

Ứng dụng giải phóng cảm xúc trong cuộc sống hằng ngày

Ngoài việc ứng dụng trong trị liệu để chữa cho các bệnh nhân mắc bệnh tâm lý thì Catharsis cũng được ứng dụng trong các hoạt động hằng ngày. Khi mắc phải những sự việc khó khăn gây ra những cảm xúc khó chịu, căng thẳng có thể ứng dụng một số cách sau. Những cách này có thể giúp tâm trạng trở nên thoải mái và giải tỏa hơn.

• Nói chuyện, tâm sự

Việc nói chuyện và tâm sự với những người thân xung quanh chính là một phương cách hữu hiệu giúp giải tỏa được những suy nghĩ tiêu cực, lo âu. Khi căng thẳng và áp lực, rất cần một người để lắng nghe những cảm xúc đó, đôi khi chỉ cần lắng nghe mà không cần đáp trả hay khuyên nhủ, cũng giúp bạn có thể cảm thấy khá hơn.

Khi nói ra hết tất cả những suy nghĩ khó chịu, bày tỏ hết những khó khăn mệt mỏi, chắc chắn tinh thần sẽ được cải thiện lên rất nhiều. Có nhiều trường hợp người đang rất bức xúc, nhưng sau khi nói chuyện với một người bạn đã khiến cảm xúc tức giận đó không còn.

Ngoài những người thân trong gia đình, bạn bè, nếu cảm thấy không thể giải quyết được vấn đề trong cảm xúc của mình và dần thấy có tình trạng tệ hơn. Cần nên đến các bác sĩ tâm lý để được thăm khám và trị liệu. Với những chuyên môn về tâm lý, các bác sĩ có thể có những lời khuyên hữu ích giúp bạn giải tỏa được tâm trạng tiêu cực.

• Nghe nhạc

Âm nhạc chính là “liều thuốc chữa lành” hữu hiệu cho tâm trạng tiêu cực. Khi buồn hoặc căng thẳng, hãy thử dành khoảng 15-30 phút trong ngày để nghe nhạc và thật sự hòa mình vào âm nhạc. Những giai điệu, âm thanh từ bài nhạc có thể giúp bạn giải tỏa được sự căng thẳng và mệt mỏi.

Các chuyên gia cũng khuyên rằng, sau một ngày làm việc cần nên giải tỏa áp lực bằng cách nghe nhạc. Việc nghe nhạc sẽ giúp tâm trí bạn được khơi thông, tâm trạng được thanh lọc, nỗi buồn từ đó cũng biến mất. m nhạc cũng có thể tạo động lực giúp vực dậy tinh thần, nó cũng có thể giúp hồi phục tổn thương về mặt tâm lý và cảm xúc.

Âm nhạc cũng thường được dùng trong các phương pháp điều trị tâm lý. Bạn có thể chọn nhạc vui hoặc buồn tùy thích, vì mỗi người sẽ có cách giải phóng cảm xúc riêng và không nhất thiết lúc buồn thì nghe nhạc vui mới có thể tốt hơn. Giai điệu của những bài hát có thể giúp tâm trạng bức xúc của bạn được xoa dịu và tích cực hơn.

Xem thêm: Mẹo bấm huyệt giúp giảm căng thẳng stress hiệu quả

• Tham gia hoạt động nghệ thuật

Tham gia các hoạt động nghệ thuật cũng có thể giúp giải tỏa được stress và các vấn đề tâm lý khác. Tùy vào sở thích và khả năng bạn có thể lựa chọn một hoạt động phù hợp như: vẽ tranh, làm gốm, ca hát, nhảy múa,…

Những hoạt động nghệ thuật khiến tâm trạng của bạn thêm sôi động và tích cực hơn. Sự hoạt nào của các hoạt động nghệ thuật giúp bạn quên đi những nỗi lo lắng, mệt mỏi và căng thẳng. Đến khi nghĩ lại sự việc gây bức xúc đã không còn khiến tâm trạng bạn nặng nề. Nghệ thuật còn giúp phát triển được sự sáng tạo, giải phóng cảm xúc.

Ngoài nghệ thuật thì một số người cũng giải tỏa căng thẳng và cảm xúc tiêu cực bằng những hoạt động nội trợ như: dọn dẹp nhà cửa, nấu ăn, làm bánh, thêu thùa, đan lát, đọc sách,… Nói chung bạn có thể làm bất kỳ việc gì khiến bạn vui và thoải mái thì đó chính là bạn đang giảm bớt đi sự căng thẳng.

• Thiền, tập thể dục

Tập luyện thể dục chưa bao giờ là sự lựa chọn sai trong việc chữa trị các vấn đề về tâm lý hay cả bệnh lý của cơ thể. Việc thể dục, thể thao giúp bạn có được một tinh thần thoải mái, nhẹ nhàng và tích cực. Đổ mồ hôi cũng là cách giúp con người loại bỏ được những căng thẳng và mệt mỏi sau một ngày dài làm việc.

Có rất nhiều bài tập thể dục giúp giải tỏa căng thẳng, mệt mỏi và thiền định cũng là một cách hay để tinh thần được bình tĩnh. Việc thiền giúp con người điều hòa được hơi thở, khiến tâm trí không xáo động và bình tĩnh hơn. Thiền giúp việc tập trung và phân tích tốt hơn. Suy nghĩ phương hướng giải quyết các vấn đề khó khăn, khúc mắc.

Những hoạt động thể chất có thể giúp bạn thanh lọc được suy nghĩ, cảm xúc, tinh thần. Khi vận động, não sẽ sản sinh endorphin và serotonin giúp giảm đi tình trạng căng thẳng. Vận động giúp xua tan đi nỗi buồn, mang lại cảm giác thư giãn, thoải mái và vui vẻ.

• Viết nhật ký

Viết nhật ký không phải thói quen của nhiều người, nhất là trong thời kỳ hiện đại như ngày nay. Những người trẻ dần không còn hứng thú với việc viết nhật ký, họ cảm thấy điều này kỳ lạ và tốn thời gian. Nhưng không biết rằng, việc viết nhật ký sẽ rất hiệu quả nếu như bạn đang mang trong mình quá nhiều cảm xúc tiêu cực, mệt mỏi.

Viết ra được các vấn đề mình đang gặp phải, những suy nghĩ bức xúc trong lòng, có thể khiến tâm trạng tốt hơn. Nhất là khi không có ai để tâm sự thì việc viết ra những suy nghĩ của mình là một cách hiệu quả để giải phóng năng lượng tiêu cực.

Bạn không cần phải viết thật hay hoặc đúng chính tả, ngữ pháp. Chỉ cần bạn viết ra những gì đang suy nghĩ, càng chi tiết càng tốt. Sau khi viết, bạn sẽ cảm thấy tinh thần được nhẹ nhàng hơn như vừa trút bỏ một thứ nặng nề trong suy nghĩ của mình. Việc viết nhật ký cũng là lúc bạn suy nghĩ lại về sự việc và tìm ra được hướng giải quyết.

Giải phóng cảm xúc (Catharsis) là phương pháp để giúp con người có thể loại bỏ được những cảm xúc tiêu cực ra khỏi tâm trí. Phương pháp này có thể thực hiện thông qua nhiều hình thức, phù hợp với mỗi người khác nhau. Cần giải quyết những xung đột trong cảm xúc nhanh chóng, tránh để lâu gây ra những tác hại ảnh hưởng cuộc sống.

Có thể bạn quan tâm: 

• 17 Cách giảm stress, căng thẳng nhanh chóng hiệu quả
• 6 Môn Thể Thao Giúp Giảm Stress Tăng Sức Khỏe Hiệu Quả