Hội chứng Hysteria cuồng loạn phân ly ở nữ: Lý giải khoa học
Hội chứng Hysteria là một dạng rối loạn tâm thần kinh được phát hiện và mô tả từ rất lâu. Hiện tại, chứng cuồng loạn này được xếp vào nhóm bệnh loạn thần phân ly. Tần suất bệnh sẽ gặp nhiều hơn đối với nữ giới, tỉ lệ chênh lệch gấp khoảng 10 lần so với nam giới.
Hội chứng Hysteria là gì?
Hysteria là một hội chứng cuồng loạn được xếp vào nhóm bệnh rối loạn phân ly với các biểu hiện đặc trưng kích động, la hét, hoảng loạn quá mức, người bệnh không có khả năng tự kiểm soát chính mình. Một vài trường hợp khác có thể xuất hiện ảo giác, cảm thấy khó thở, khóc lóc, nói năng không rõ nội dung, lời nói không logic, lộn xộn.
Các triệu chứng này có thể khởi phát ở cả nam lẫn nữ, tuy nhiên, tỉ lệ nữ giới mắc phải bệnh sẽ cao gấp 10 lần so với nam giới, đặc biệt là ở độ tuổi từ 14 đến 25. Theo tìm hiểu thì cứ khoảng 1000 người sẽ có tầm 3 đến 5 người mắc phải hội chứng này. Trong thực tế, tình trạng rối loạn này đã được mô tả vào khoảng 2000 năm trước Công nguyên trong các văn tự có từ thời Ai Cập cổ đại.
Vào thời gian trước, hội chứng này còn được gọi với tên women hysteria – chứng cuồng loạn của phụ nữ. Cũng bởi lúc này người ta cho rằng chỉ có phụ nữ mới có nguy cơ mắc bệnh. Tuy nhiên về sau khi bác sĩ Jean-Marie Charcot ( Pháp) bắt đầu nghiên cứu và tìm hiểu thì đã đưa ra các dẫn chứng có thể bác bỏ được nhận định này, từ đó tên gọi women hysteria cũng không còn được sử dụng phổ biến.
Hiện nay, Hysteria còn được nhiều người gọi với tên khác là hội chứng Ictêri. Đối với các trường hợp bị cuồng loạn tập thể, số lượng người mắc bệnh đông thì còn được gọi với thuật ngữ là Mass Hysteria – chứng cuồng loạn tập thể.
Dựa theo ghi chép lịch sử thế giới thì có không ít các trường hợp bị hội chứng Hysteria theo tập thể. Tình trạng này xảy ra trong nhiều thế kỷ với một vài sự kiện nổi bật như:
- Sự kiện Penis Panic hay còn gọi là PP chính là tình trạng ngất xỉu hàng loạt của nhiều thiếu nữ, nó xảy ra khá phổ biến ở các nước khu vực Châu Phi và Châu Á. Còn đối với nam giới có xuất hiện tình trạng dương vật bất ngờ thụt lại hoặc nhỏ đi không rõ nguyên nhân. Sự kiện này cũng đã được các chuyên gia xếp vào hội chứng Hysteria, cũng bởi nó có dấu hiệu lây lan nhanh và biểu hiện rất dữ dội. Việc này khiến cho chính phủ tại Singapore đã từng phải đưa ra lời cảnh báo mạnh mẽ về chứng cuồng loạn này.
- Vào tháng 7/1518 tại Strasbourg thuộc nước Pháp đã từng xảy ra một sự kiện Hysteria tập thể làm chấn động dư luận mang tên Dancing Plague. Cụ thể đó là một người phụ nữ có tên Frau Troffea đã thực hiện các bước khiêu vũ thái quá trên đường phố. Một điều đáng kinh ngạc đó chính là có rất nhiều người tự nguyện và hứng thú cùng tham gia điệu nhảy của bà. Tuần đầu tiên sự kiện này thu hút 34 người nhưng sau khoảng 30 ngày thì số người tham gia đã lên đến 400. Một điều đáng kinh sợ đó chính là tất cả những người tham gia sự kiện khiêu vũ này đều thiệt mạng do nhảy múa kiệt sức dẫn đến đột quỵ hoặc vấn đề tim mạch. Các chuyên gia cho biết rằng sự kiện này có liên quan mật thiết đối với hội chứng cuồng Hysteria.
- Cho đến gần đây, vào tháng 5/2006 có đến hơn 300 nữ sinh theo học tại 14 trường ở khắp đất nước Bồ Đào Nha đã được chẩn đoán mắc phải hội chứng này.
- Vào năm 2012, 1.900 trẻ em ở hơn 15 trường học tại Sri Lanka đã xuất hiện các triệu chứng phát ban bất thường trên da, ho, chóng mặt và cũng đã được thăm khám, chẩn đoán mắc phải hội chứng Hysteria.
Hội chứng Hysteria xuất hiện là do đâu?
Hysteria là một hội chứng cuồng loạn đã được phát hiện từ rất lâu. Thuật ngữ này được lấy từ từ “hystera” của tiếng Hy Lạp với nghĩa là tử cung hay dạ con. Vào khoảng những năm 1900 trước Công nguyên, các cổ thư y học Ai Cập đã tìm hiểu và nhận thấy rằng nguyên nhân chủ yếu gây ra chứng bệnh này đó chính là sự di chuyển của tử cung phụ nữ đến các cơ quan khác bên trong cơ thể.
Cha đẻ của Y học phương Tây, ông Hippocrates cũng chính là một trong những người đầu tiên có sự mô tả về những biểu hiện và triệu chứng của Hysteria cho rằng lý do làm khởi phát bệnh đó chính là sự thiếu dịch tiết tại cơ quan tử cung.
Sau đó vào những năm 2000 trước Công nguyên, Platon – một nhà triết học nổi tiếng cũng đã đưa ra lý thuyết về tình trạng này. Ông cho biết hội chứng Hysteria có thể khởi phát khi phụ nữ không có con. Tình trạng này khiến cho nhiều người rơi vào trạng thái bế tắc, đau khổ, tuyệt vọng vì không thể làm mẹ nên tử cung mới có xu hướng di chuyển khắp nơi trong cơ thể.
Từ thời cổ đại, nhiều người tin rằng tử cung của phụ nữ có khả năng di chuyển và đi “lang thang” bên trong cơ thể. Điều này có thể gây ra rất nhiều ảnh hưởng đối với sức khỏe con người, đặc biệt là gan, phổi, não,…Quan niệm này được duy trì và tồn tại hàng nghìn năm. Cũng chính vì thế mà có rất nhiều các trường hợp điều trị bệnh kì lạ, thậm chí những phương pháp đó còn được áp dụng cho đến đầu thế kỷ XX.
Sau đó, cho đến khi bước vào thời Trung Cổ thì hội chứng Hysteria lại xuất hiện thêm một vài quan điểm lạ thường. Người ta cho rằng các triệu chứng của bệnh có thể xuất phát từ việc bị quỷ đoạt hồn, ma nhập, phù thủy bỏ bữa hoặc do loạn trí. Ngoài ra, dựa vào học thuyết Freud thì các triệu chứng của hội chứng này còn có thể là biểu hiện của việc tiềm thức đang cố gắng tự bảo vệ cơ thể tránh khỏi những yếu tố stress, căng thẳng tâm linh.
Cho đến những năm của thế kỷ XIX thì các nhà khoa học bắt đầu nhìn nhận và cho rằng hội chứng Hysteria giống như các vấn đề rối loạn chức năng tình dục. Một vài người còn cho rằng đây là tình trạng “thiếu hơi trai” thường xuất hiện ở những phụ nữ quá cô đơn, không được sinh hoạt tình dục trong thời gian dài. Tuy nhiên, quan điểm này hoàn toàn sai, thậm chí nó còn khiến cho các phụ nữ mắc bệnh gánh chịu nhiều sự đánh giá tiêu cực, bị xem thường và cho là những người không đứng đắn.
Cho đến hiện nay thì nguyên nhân gây ra hội chứng Hysteria vẫn chưa thể được xác nhận một cách cụ thể và chính xác. Cũng bởi các triệu chứng bệnh thường xuất hiện đột ngột, không báo trước . Tuy nhiên, nhờ vào sự phát triển và tiến bộ vượt bật của y học hiện đại mà các nhà khoa học cũng tìm thấy một số yếu tố có liên quan đến tình trạng này. Cụ thể như sự căng thẳng, áp lực, mệt mỏi trong thời gian dài, người bệnh tồn tại những nỗi buồn bã, uất ức, tức giận, suy nghĩ tiêu cực và luôn cố gắng che giấu trong lòng,…
Các chuyên gia cho biết rằng, nếu một người phải chịu đựng những nỗi đau về mặt cảm xúc trong khoảng thời gian dài thì sẽ dễ bùng phát tại một thời điểm nào đó, dẫn đến các biểu hiện của hội chứng Hysteria. Mặc dù các nhà khoa học vẫn chưa thể tìm thấy các yếu tố bất thường bên trong não bộ có liên quan đến hội chứng này. Tuy vậy dễ dàng nhận thấy tỉ lệ mắc bệnh ở phụ nữ sẽ cao hơn so với nam giới bởi tâm lý của họ nhạy cảm hơn, thường xuyên xuất hiện các suy nghĩ tiêu cực, sức chịu đựng cũng kém hơn.
Còn đối với lý do vì sao xảy ra hội chứng Hysteria tập thể, lây lan trên số lượng lớn thì vẫn chưa có lời giải đáp cụ thể. Giới y học vẫn chưa thể tìm ra nguyên nhân để giải thích thỏa đáng cho vấn đề này nên nó vẫn còn là một bí ẩn lớn.
Biểu hiện của hội chứng Hysteria
Hội chứng Hysteria có sự biểu hiện rất phong phú và đa dạng, mỗi người bệnh sẽ có những triệu chứng bất thường khác nhau. Cụ thể họ sẽ thường xuất hiện các cảm giác, cảm xúc về mặt tinh thần như nói cười, la hét, kích động, gào thiết, khóc cười lẫn lộn không rõ nguyên nhân. Một vài trường hợp khác có thể xuất hiện ám thị, tự ám thị, ảo giác hoặc các suy nghĩ, nhận thức lệch lạc đối với mọi thứ xung quanh.
Bên cạnh đó, người bệnh có thể kèm theo một số triệu chứng về thể chất như co giật, run rẩy, nghẹt thở, chóng mặt, đau đầu, choáng váng,…Một vài người bệnh chia sẻ rằng họ có cảm giác như cổ họng bị vướng phải một vật gì đó khiến cho cổ phình to ra và các mạch máu ở cổ bắt đầu căng lên làm cho họ cảm thấy khó thở, thở gấp, răng nghiến chặt lại. Đây cũng là lý do vì sao mà nhiều người bệnh dễ gặp các vấn đề về tim mạch hoặc đột quỵ bất ngờ.
Các triệu chứng của bệnh Hysteria có thể dễ nhầm lẫn với bệnh động kinh nên nhiều người khó phân biệt. Tuy nhiên, khác với tình trạng động kinh thông thường, hội chứng Hysteria lại có khả năng lây lan trên diện rộng. Ví dụ như khi một người bệnh kích động, la hét dữ dội và bị ngất đi thì có thể gây ra phản ứng dây chuyền khiến cho những người xung quanh cũng bị ngất theo hay còn được gọi là hội chứng cuồng loạn Hysteria tập thể.
Dựa vào nhiều đặc điểm và mức độ biểu hiện của các triệu chứng bệnh mà các nhà khoa học cũng có thể chia hội chứng này thành 2 cấp độ như sau:
- Cấp độ 1: Người bệnh sẽ có cảm giác bị chuột rút, tay chân nặng nề, khó thở, bụng co thắt lại, tim đập nhanh liên hồi, hơi thở nặng nhọc, hồi hộp. Bệnh nhân sẽ có cảm giác như cổ họng đang mắc phải một vật gì đó, giống như một quả bóng, nó khiến cho cổ họng căng to ra, khó thở, hai hàm răng lúc này sẽ nghiến chặt lại với nhau. Khi ở cấp độ này người bệnh vẫn còn đủ sự tỉnh táo và nhận biết được mọi thứ xung quanh. Tuy nhiên một vài trường hợp vẫn có khả năng gặp các cơn co giật nhẹ làm cho cơ thể của họ uốn cong lại, khá giống với tình trạng bị phong đòn gánh.
- Cấp độ 2: Khi chuyển sang cấp độ này thì người bệnh có thể bị mất dần ý thức nhưng không hoàn toàn. Các triệu chứng của bệnh cũng biểu hiện ở mức độ trầm trọng hơn như la hét, kích động dữ dội, cổ phồng to ra, rối loạn nhịp tim, toàn thân co giật mạnh, nhổ nước bọt liên tục, các cơ vận động cũng dần bị co lại. Các triệu chứng bệnh có thể kéo dài liên tục trong nhiều giờ liền, chỉ khi kết thúc thì người bệnh mới có lại được nhận thức.
Các cảm xúc, triệu chứng đau khổ, mệt mỏi trên thể xác của người bệnh xuất phát từ vô thức, hoàn toàn không phải do người bệnh cố ý hay giả vờ. Tuy nhiên, khi tiến hành thăm khám và thực hiện các xét nghiệm kiểm tra trên thực thể lại không nhận thấy bất kì vấn đề bất thường nào xảy ra.
Vào thời gian trước đây, nhiều người còn cho rằng những phụ nữ liên tục sử dụng các lời nói thô tục, ngoại tình hoặc gia tăng ham muốn tình dục là đang mắc phải hội chứng Hysteria. Chính vì thế mà trong giai đoạn đó số người được chẩn đoán mắc bệnh rất đông, nhiều trường hợp bị quá tải không thể điều trị kịp thời.
Hướng điều trị hội chứng Hysteria
Hội chứng Hysteria đã trải qua rất nhiều thế hệ khác nhau, ở mỗi giai đoạn cũng có những quan niệm khác nhau về căn bệnh này. Vào những thế kỷ trước, hội chứng này sẽ được áp dụng rất nhiều các phương pháp cải thiện với những kỹ thuật “lạ lùng”. Tuy nhiên, đối với y học hiện nay thì căn bệnh này chủ yếu sẽ được điều trị bằng các biện pháp tâm lý kết hợp với việc sử dụng thuốc.
1. Phương pháp điều trị cổ truyền
Như đã chia sẻ ở trên, vào những thế kỷ trước nhiều người quan niệm rằng hội chứng Hysteria khởi phát là do sự di chuyển, vận động lung tung của tử cung. Chính vì thế để điều trị tình trạng này các chuyên gia cũng đã áp dụng một vài phương pháp kì lạ, phổ biến nhất là liệu pháp “xoa bóp vùng chậu” để nắn lại vị trí của tử cung.
Phương pháp này được bắt đầu áp dụng vào những năm 1800 và duy trì trong thời gian dài. Trong giai đoạn này dường như ai cũng tán đồng với biện pháp điều trị này và không có bất kì sự định kiến nào từ bệnh nhân, thậm chí trong cuốn sách chuyên khảo về lĩnh vực tâm lý học thời đó cũng đồng tình và cho rằng đây là biện pháp điều trị nghiêm túc, hiệu quả.
Để thực hiện phương pháp điều trị này, các chuyên gia sẽ sử dụng tay để kích thích âm vật bằng cách “xoa bóp vùng chậu” nhằm mục đích đưa tử cung về đúng với vị trí ban đầu. Khi thực hiện liệu pháp này, người bệnh sẽ có cảm giác đỏ bừng mặt, cơ thể trở nên lâng lâng, nhẹ bẫng giống như trạng thái “hysterical paroxysm” – cơn cuồng loạn kịch phát hoặc có thể hiểu theo cách đơn giản chính là cơn cực khoái thường xuất hiện khi giao hợp, lúc tử cung được kích thích.
Lúc này các chuyên gia cho rằng khi người bệnh đạt được điểm cực khoái thì xem như quá trình trị liệu đã “thành công”, triệu chứng của bệnh cũng sẽ được thuyên giảm đáng kể. Đặc biệt trong thời điểm mà nhiều người cho rằng phụ nữ ngoại tình, nói tục cũng là biểu hiện của hội chứng Hysteria thì các bác sĩ phải làm việc không ngừng nghỉ, có lúc hai bàn tay trở nên cơ cứng do số lượng bệnh nhân tìm đến quá đông.
Để giảm bớt sự vất vả của các bác sĩ, cho đến giữa thế kỷ XIX các nhà khoa học tại Pháp đã sáng chế ra phương pháp điều trị “thủy trị liệu” hay còn được gọi là trị liệu bằng nước. Người ta sẽ tiến hành lắp đặt những vòi thiết bị có khả năng xịt nước vào phần đùi và bộ phận sinh dục ngoài của người bệnh nhằm mục đích tạo ra trạng thái “hysterical paroxysm”. Vào thời điểm đó, các thiết bị sẽ được lắp đặt nhiều ở các nhà tắm, spa để giúp người bệnh kiểm soát tốt các triệu chứng chỉ trong vòng 4 phút.
Vào những năm tiếp theo của thế kỷ XIX, nhờ vào sự phát triển vượt bậc của ngành công nghệ cùng những kỹ thuật điện tiên tiến mà Máy mát-xa rung đã được phát minh phục vụ cho quá trình điều trị hội chứng Hysteria. Một nhà phát minh tại Mỹ có tên là George Taylor đã chế tác ra thiết bị này vào năm 1989 và đặt tên nó là “Manipulator”.
Với thiết bị này, những bệnh nhân mắc phải chứng bệnh Hysteria sẽ được yêu cầu ngồi trên một chiếc ghế đệm, dưới bàn có khoét một lỗ trống. Dưới chiếc ghế này sẽ được bố trí một quả cầu có khả năng rung và thực hiện động tác massage, xoa bóp cho vùng chậu, đùi, bộ phận sinh dục ngoài của người bệnh. Quá trình này sẽ làm cho bệnh nhân cảm thấy kích thích và xuất hiện trạng thái “hysterical paroxysm”.
Vào thời gian đó, một bác sĩ có tên là Mortimer Granville cũng đã chế tạo ra một chiếc máy có công dụng tương tự nhưng được chạy bằng pin và có kiểu dáng cồng kềnh. Khi chiếc máy này ra đời, bác sĩ George Taylor cũng đã được nhận rất nhiều lời khen và cấp bằng sáng chế y học.
Thậm chí có một số người phụ nữ giàu có còn sẵn sàng đầu tư cho bản thân một chiếc máy để có thể sử dụng tại nhà, tự điều trị khi có dấu hiệu khởi phát các triệu chứng Hysteria. Bên cạnh đó, chiếc máy này còn có thể được sử dụng trong quá trình điều trị viêm khớp, táo bón, mỏi cơ.
Trong thực tế, vào thời gian mà các biện pháp điều trị cổ truyền chưa ra đời thì những đối tượng mắc phải hội chứng Hysteria sẽ được đưa vào chăm sóc và theo dõi tại các bệnh viện tâm thần. Tại đây các bác sĩ sẽ khuyến khích người bệnh quan hệ tình dục, kết hôn, mang thai hoặc áp dụng các biện pháp kích thích âm đạo.
Theo giải thích của các bác sĩ thì những cách này sẽ giúp tử cung của bệnh nhân “neo” giữ được đúng vị trí ban đầu. Thậm chí vào giai đoạn này, do những quan niệm về việc tử cung “chạy lung tung” trong khắp cơ thể nên nhiều người bệnh đã tự đi cắt bỏ tử cung của mình nhằm mục đích ngăn chặn bệnh tình.
2. Điều trị Hysteria theo y học hiện đại
Khác với những giai đoạn trước, ngày nay y học hiện đại cho rằng hội chứng Hysteria có sự liên quan đến các vấn đề tâm lý, căng thẳng. Để có thể đưa ra hướng điều trị phù hợp với từng tình trạng bệnh thì trước tiên các bác sĩ chuyên khoa sẽ tiến hành thăm khám và loại bỏ các bệnh lý có triệu chứng tương tự, đặc biệt là động kinh, tụt canxi, hạ đường huyết.
Người bệnh sẽ được yêu cầu thực hiện các bài test tâm lý, tiến hành kiểm tra não bộ để có thể đưa ra chẩn đoán chính xác nhất. Thông thường, đối với các tình trạng bệnh Hysteria sẽ được cân nhắc điều trị bằng liệu pháp tâm lý kết hợp cùng việc sử dụng một số loại thuốc để kiểm soát tốt các biểu hiện bất thường.
Đa phần người bệnh sẽ được chỉ định nghỉ ngơi, áp dụng các liệu pháp thư giãn để có thể thoải mái đầu óc, giải tỏa các áp lực, căng thẳng. Để có thể tìm ra nguyên căn gốc rễ của bệnh thì các chuyên gia sẽ tiến hành liệu pháp trò chuyện và thôi miên bệnh nhân.
Với những trường hợp người bệnh xuất hiện các triệu chứng nghiêm trọng sẽ được cân nhắc sử dụng kèm theo một số loại thuốc an thần, thuốc chống trầm cảm liều thấp để ổn định thần kinh và kiểm soát cảm xúc hiệu quả. Một vài trường hợp cũng cần phải tiến hành truyền dịch có pha kali hoặc canxi để ngăn chặn và chấm dứt tình trạng co giật.
Đồng thời người bệnh cũng được tư vấn và hướng dẫn cụ thể về cách xây dựng lại chế độ ăn uống khoa học và lành mạnh. Bệnh nhân tuyệt đối không được sử dụng bia rượu, các chất kích thích, chất gây nghiện, hạn chế sử dụng bột mì trắng, đường trắng. Bên cạnh đó phải tăng cường bổ sung các loại thực phẩm có lợi, ăn nhiều rau xanh, hoa củ quả tươi, ngũ cốc, sữa để bổ sung tốt nguồn dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể.
Trong quá trình điều trị hội chứng Hysteria thì yếu tố gia đình cũng đóng vai trò rất quan trọng. Các thành viên trong gia đình, bạn bè, người thân cũng nên đồng hành và dành nhiều thời gian để chia sẻ, động viên người bệnh. Hiện nay, quá trình cải thiện bệnh không còn gặp nhiều cản trở như trước khi, chủ yếu người bệnh phải kiên trì và áp dụng đúng các biện pháp chữa bệnh mà bác sĩ yêu cầu.
Làm thế nào để phòng tránh nguy cơ mắc phải hội chứng Hysteria?
Cho đến hiện nay, cơ chế gây ra hội chứng Hysteria vẫn chưa thực sự được khẳng định chính xác. Nếu tình trạng này có liên quan đến các yếu tố stress , căng thẳng, áp lực trong cuộc sống thì chắc hẳn sẽ còn rất nhiều các vấn đề sức khỏe tâm thần khác có thể xảy ra.
Vì thế, để tự bảo vệ sức khỏe của bản thân và cả những người bên cạnh thì bạn cần phải biết cách cân bằng cuộc sống, tránh những nguy cơ mắc bệnh bằng những biện pháp như:
- Thường xuyên chăm sóc và bảo vệ sức khỏe tinh thần, khi cảm thấy căng thẳng, mệt mỏi thì cần nhanh chóng áp dụng các biện pháp thư giãn, tìm cách giải tỏa hiệu quả.
- Giữ tinh thần luôn thoải mái, lạc quan, vui vẻ. Hạn chế các trạng thái căng thẳng, mệt mỏi kéo dài.
- Thiết lập chế độ ăn uống khoa học và lành mạnh, tăng cường bổ sung đầy đủ các dưỡng chất cần thiết qua những loại thực phẩm hàng ngày.
- Tăng cường tập luyện thể dục thể thao, nâng cao sức khỏe thể chất lẫn tinh thần. Bạn cũng có thể áp dụng các bài tập thiền, yoga hoặc đơn giản hơn là chạy bộ, đi bộ để bảo vệ tốt cho sức khỏe tổng thể.
- Không lạm dụng các chất kích thích, chất gây nghiện như thuốc lá, bia rượu, cà phê,….
- Đảm bảo giấc ngủ chất lượng, đối với người trưởng thành cần ngủ đủ từ 7 đến 8 tiếng mỗi ngày.
- Học cách chia sẻ, tâm sự với những người xung quanh. Khi khó khăn hay gặp phải cản trở trong cuộc sống bạn nên tìm một ai đó để tâm sự và trò chuyện để giải tỏa bớt nỗi buồn trong lòng.
Bài viết trên đây đã giúp bạn đọc biết thêm những thông tin bổ ích về hội chứng Hysteria. Hiện nay, vẫn có không ít các trường hợp mắc phải chứng Hysteria tập thể. Vì thế mỗi người cần biết cách xây dựng cho mình một lối sống lành mạnh để phòng tránh tốt nguy cơ mắc phải chứng bệnh kỳ lạ này.
BÀI VIẾT LIÊN QUAN:
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!